العباس بئی یه

العباس بئی یه

قوس تک قامتیمیز اولدو حورودتله دو تا،
تا کی، سلطان فلک “جَدی ده” قیلدی مأوا.
برف کافوروما توتدو بساط خاکی،
دؤندو خاصیت کافوره دخی طبع هوا.
سرطان و اسد و سونبولدن یوخ بیر اثر،
عقرب و قوس ایله میزانده آثار سخا.
نولا کیم، مهر چیخیب “جدی” ایله
دول و حوت و حمل و سورایله جوزادن اولا چهره نما.
گله اول فصل دل آرا، آچیلا لاله وگول،
گئده غم، باغده هر دم توتولا شور و نوا.
لهجۀ سَلسَله و قمری اولا سرو اوزره بلند،
نغمۀ بولبول و ساری سالا گولزاره صدا.
گله سوداگر چین، یعنی باهار دلکش،
هر طرف لاله وگول دن آچا رنگین کالا.
گتیره مشتری چرخ ثریا نقدین،
طرۀ زؤهره سینه آلماغا مشک بویا.
خوش او کس کیم، بو اوچ آیدا کئچه بیر نوع گونو،
چیخا ایام بهاره، قوتاره رنج و اینا.
منی بو فصل هلاک ائیله یه چک دیر، بیلیرم،
اولموشام چونکی بو اوقات زویفول عزا.
ایکی شئیدیر منه بو موسم سرماده علاج؛
بیری سی کورک و یا کیم، بیر ایکی جام صهبا.
بولارین هم دخی تحصیلی منه مشکل دور،
هر بیریندن اؤتری وار نئچه مانع پیدا.
ایچمک اولماز بونی واعظ لرین احکامیندان،
آلماق اولماز اونو بی پول بیریندن، حاشا!
دون گئجه من بو خیالات ایله پیچیدۀ غم
کی، خدایا، نه اولور صورت حالیم فردا،
کیمه اظهار ائله ییم شدت سرما غمینی،
کیمه، یارب، ائله ییم ضعف تنیمدن شیکوا؟
ناگهان پیر خرد سؤیله‌دی اشفاق ایله کیم،
نه تحیرده قالیبسان بئله، ای بی سر و پا؟
توتالیم شرب مئیه اولدو شریعت مانع،
پوستینی گئیمه یه مانع دیمی شرع غورا؟
اهل دنیایه او کس کیم، کرم ائتدی دولت،
کرمیندن سنه بیر طبع سلیم ائتدی عطا.
سنسن اول شاعر اعجازسخن کیم، سخنین
دم عیسی کیمین اموات لر ائیلر احیا.
بیر قصیده یازاسان بیر کسه بیر مطلب اوچون
سنی درحال بی لیاقدت لر ائدر کامروا.
لیله الحمد، سؤزون عیشوه لی، طبعی معتاد،
نظم جان بخشوه مشتاق عموماً کبرا.
دئدیم: ای پیر خرد، خیلی زامان دیر کی، دخی
خانۀ نوحسه دوشوب کوکب بخت شعرا.
یوخدو دنیاده عروس سخنین دامادی،
دُرّ ناسوفته کیمی بیکس قالیب چوخ معنا.
بیر عزیز ائیله‌مه‌دی مصر سخاوتده ظهور،
قالدی زنداندا نئچه یوسف فرخنده لقا.
دار دنیاده مسماسی اولوبدور نایاب،
مرغ عنقا کیمی دیل اوردا قالیب نام سوخا.
عرفالر کیمین الطافینا توتسون امید،
شعرالر کیمین اوصافما اولسون گویا.
دئدی: ای تنبل بغداد، عجب عاقل سن!
دجلۀ لطف و سخا دهرده اولموش مجرا.
سعی ائدیر تشنه اولان تا یئتیره سویه اؤزون،
شط بغدادده سن، ساکن دشت و صحرا!
یئتیریب عصر یئنه دهرده بیر کان کرم،
بیتیریب خاک یئنه دهرده بیر نخل وفا.
تازادن اولدو یئنه گردیشی صد اجرامین،
قالمادی کوکب مریخده نخوت اصلا.
آچدی سوداگر توفیق در دکانین،
حاجت اربابما بذل ائتمویه هر دم کالا.
بیر سخا کانی اولان شخص بلند اقبالم
گؤز دیکیب دیر کف احسانینا یکسر فقرا.
دئدیم: ای پیر، او کیم دیر کی، بیان ائیله، اونون
بو قدر بزلدو اوصافینی ائتدین انشاء؟
دئدی: بیر شخص دو کیم، نام همایونون اونون
مژده سیز بیر بیرینه حوری لر ائتمز عنقا.
زاییر بیت خدا، قبلۀ ارباب صفا،
علی عباس بئی، اول قدرشناس فضل الله.
روز و شب غیرت دست گوهرافشانیمدان
گؤستریر چین جبین عالم و روی دریا.
کف احسانی توتوب هر ییخیلان شخصین الین،
دست جودی ائله‌ییب چوخ مرض فقره دوا.
جام احبابما دیر شفقتی آب کوثر،
دیل اداسینا دیر قهری اونون قلب شتا،
ائیله‌دی دعوی دیوان وکالتده بو ایل
اومنای بلدین جمله سینه استلا.
دئدیم: ای پیر خرد، شَرّمَک الله کی، سنین
یوخدو گفتار فصیحینده بیر آثار ریا.
او منیم کهنه ولی یون نعمیم دیر کی، اونون
گؤرموشم شفقت و اونامینی دریا – دریا.
اولماسایدی اگر احسانی اونون حافظ من،
لشکر فقر ائدردی منی چوخ دان یغما.
منی اولدور آپاران سعی ایله “بیت الله”آ،
منی اولدور ائله ین فضلده انگشت نما.
لیک مدتدی کی، بیر جورم وئریب مندن سر،
اولموشام جملۀ عالمده بو سؤزدن رسوا.
منزلیم راحت ایله جنّت ماواده ایکن
اولدو آخر منه بو خاک مذلت مأوا.
من نه اوزله دخی اول درگه والایه گئدیم،
بیر کس اؤز توتدوغو کرداردن ائتمزمی حیا؟
دئدی: غم چکمه کی، اول سرور والاگوهرین
کینه خلق ائیله‌مه‌ییب سینۀ صافیندا خدا.
سن دئییلسن مگر اول کیمسه نین اولادیندان
کی، دئدی حق، “فَعَسا آدمُ ربِّه فَغَوا”.
اولما گئت، فیض ولییون نعمیندن محروم،
اول دخیل در دریا صفت آل عبا.
ائیله‌دیم پیر خرد پندینی جان ایله قبول،
باشلادیم ائتمه یه اول ذات هماییمه دعا
کی، خدایا، بو سپهر شرف اجلالین
یئتمه سین دامه نینه خاک کدورت ابدا!
گؤروم اولسین اوریی شاد، کدردن آزاد،
ایله سین حفظ بولاردان اونو دایم مولا!
صاحبا، عرصۀ راهینده گلیب جولانه
گؤستریر اؤزگه هنرلر قلم چاپک پا.
طبع دشوار پسندین کیمی، ای فرد زامان.
بیر بیریندن دوشوب افرادلریم مستثنا.
تا کی عالمده گهی عیش اولور، گاهی تئیش،
تا کی دنیاده گهی صیف اولور، گاهی شتا.
هر باهار عیش ائده سن زمرۀ احبابم ایله،
تئیش غمدن اولا افسرده گروه خوصما.
سیّد خسته سنین کهنه ثناخوانین دیر،
تازه دن قیل اونو الطافین ایله کامروا.