ملا پناه واقف
گؤرکملی آذربایجان شاعیری مولّا پناه واقیف ۱۷۱۷-جی ایلده قازاخ یاخینلیغینداکی سالاهلی کندینده آنادان اولوب. واقیف یاخشی تحصیل گؤرموش، فارس و عرب دیللرینی اؤیرنمیشدی. آسترونومی، ریاضیات، موسیقی و ادبیات اوزره گئنیش بیلیگه مالیک ایدی. قازاخدا، سونرا ایسه قاراباغدا مدرسهلرده درس دئییب، علمی و باجاریغی ایله فرقلندیگینه گؤره مولّا پناه آدینی آلیب. قاراباغا گلدیکدن آز سونرا شوشادا مکتب آچان شاعیر تئز بیر زاماندا شهر ساکینلری آراسیندا هم یاخشی موعلّیم، هم ده ایستعدادلی شاعیر کیمی تانینیب. بونو نظره آلان قاراباغ حاکیمی ایبراهیم خلیل خان واقیفی باش وزیر تعیین ائدیب.
۱۷۹۷-جی ایلده آغا محمّد شاه قاجارین شوشایا هوجومو زامانی ایبراهیم خلیل خان چار-بالاکنه قاچیر. شهری اله کئچیرن قاجار بیر گون سونرا اورادا سو-قصد نتیجهسینده اؤلدورولور. حاکمیته ایبراهیم خلیل خانین قارداشی اوغلو محمّد بگ ییهلنیر. واقیفدن خوشو گلمهین محمّد بگ اونو اوغلو علی بگله بیرلیکده اؤلدورتدورور. واقیفین ائوی تالان اولونور، الیازمالاری یاندیریلیر. قاراباغدا بؤیوک منصب و نوفوذ صاحیبی اولان مولّا پناه واقیفین حیاتی بئله بیر فاجیعهلی سونلوقلا بیتیر.
واقیف شرق شعرینین بوتون کلاسیک فورمالاریندان ایستیفاده ائتسه ده، یارادیجیلیغیندا اساس یئری قوشما ژانری توتوب و او، هئجا وزنینده آذربایجان ادبیاتینین بیر چوخ پارلاق نومونهلرینی یارادیب. اونون «دورنالار»، «حئیران اولموشام»، «توی آداملاری»، «سونالار کیمی»، «تئل نازیک» و باشقا شعرلرینه ماهنیلار بستهلنیب. صمد وورغون «واقیف» درامینی و رامیز موسطافایئو عئینی آدلی اوپرانی ایستعدادلی شاعیره حصر ائدیب.