منو
ایشته بیر دیوانه‌دن بیر خاطیره
آرقاداشلار! سورمایین، هیچ سورمایین!
سؽزلایان بیر قلبه آتش وورمایین!
سورمایین، عاریفلر! ای فرزانه‌لر!
آنلاماز درد اهلینی بیگانه‌لر.
سورمایین اصلا، کیمیم بن؟ یا نه‌ییم؟
شیمدی بن بیر قایغیسیز دیوانه‌‌ییم.
ایشته کؤنلوم بیر یؽقیق ویرانه‌دیر،
هر نه سؤیلرسم بۆتون افسانه‌دیر.
من نه‌ییم؟ کندیم ده بیلمم، واز کئچین!
سن نه‌سین؟ بوش بیر سوال اینسان ایچین.
بیر مۆعمّادیر کی، «بنلیک» حلّ ائدن،
یۆکسلیر لاهوتا فرط-نشئه‌دن.
بن هیچیم، هیچدن چؽقان هیچدیر فقط،
ظنّ ائدرسم، سیزده ده یوق معریفت.
گؤز-قولاق - گؤرمک، ائشیتمک آلَتی،
چوق زامان آلداتمیش اینسانیتی.
هر نه گؤسترسم، نه سؤیلرسم سیزه،
اعتیبار ائتمزسینیز هیچ بیر سؤزه.
چۆنکی بن دیوانه، سیز غافیلسینیز،
دیلسیزیم بن، یوق سیزین ده حیسّینیز.
صؤحبته مایل‌سه‌نیز، دیکسینمه‌یین!
دینله‌یین! آه، عفو ائدین، اینجینمه‌یین!
چۆنکی آنلاشماق دئییلدیر پک قولای،
لایلالایلای، لایلالایلای، لایلالای.
بیر زامانلار من انیس-یار ایدیم.
اهل-معنا، محرم-اسرار ایدیم.
گۆلشن-وحدتده هپ شام و سحر،
سئیر ائدردیم قایغیسیز، آزادسر.
بیخبردیم... سئومیوردوم خیلقتی،
بیلمیوردوم چۆنکی مئوجودیتی.
هیچلیک، آه... ان خوش دم-سمت-سۆکون،
بیر گؤزل جنّتدی هئیهات!.. ان زبون.
ان دنی بیر حیسّ، اوت، بیر کور بوغا،
روحومو یوقلوقدان آتمیش وارلیغا.
بیر زامان باقدیم کی، یوق نور و صفا؛
بیر کیچیک محبسده‌ییم: ظۆلمت‌نوما...
چؽرپینیب دوردوم، فقط یوق قورتولوش،
غشّ اولوب قالدیم همن، بی‌تاب و هوش.
سس‌سیز، اۆنسوز آغلییوردوم مست-خواب؛
ناگهان بیر صئیحه، بیر مۆدهیش خیطاب:
«قالق! ای اینسان اوغلو، قالق!» امر ائیله‌دی،
سارسیلیب بئینیم همن سرسمله‌دی.
«وای!» دئییب بیردن باغیردیم، زار-زار
ایچقیریب هپ سؽزلییوردوم بیقرار.
سونرا گؤردوم باشقا بیر عالمده‌ییم،
بیر یؽغین اینسان ایچین ایلنجه‌ییم.
هپسی خۆرّم، هپسی پۆروجد و طرب،
آنلامازدیم بن نه‌دیر، آیا، سبب؟!
آغلاماقدان قالمامیشدی بنده حال،
بیر کۆچوک مجنون ایدیم پژمورده‌حال.
اونلار اما گاه گۆلر، گاه ایلنیر،
بن سۆکوت ائتدیکجه دورماز، سؤیلنیر.
نیننی سؤیلرلردی گاه آرام ایله،
بعضاً اوکشارلاردی هپ پۆرولوله.
کئچدی آز-چوق بن دییشدیم بۆسبوتون،
طالع-منحوسوما دوغموشدو گۆن.
آغلامازدیم، شیمدی پک دیلشاد ایدیم،
قایغیسیز، آزاده بیر نئوزاد ایدیم.
هر نه گؤرسم ذئوق آلیردیم بیلمه‌دن،
یار ایدیم هم یاره، هم اغیاره بن.
سانکی بیر جنّت کسیلمیش کاینات،
باشلامیش آرتیق مۆنوّر بیر حیات.
دایما مسعود و فرّوخ‌بال ایدیم،
دایما خوشبین ایدیم، خوشحال ایدیم.
ایشته بیر معصوم ایدیم، آزادسر،
اوچماق ایستردیم مۆظفّر، نشئه‌ور.
آن‌به‌آن بولدوقجا بن نشو و نۆما،
روحومو قاپلاردی بیتمز بیر صفا.
آرتییوردو عؤمره هر گۆن رغبتیم.
چۆنکی بی‌پایان ایدی حۆریّتیم.
قایغی بیلمز بیر چوجوقکن ناگهان،
فیکریمی جذب ائتدی دیگر بیر جیهان.
کسب-عیرفان ائتمگه عزم ائیله‌دیم.
علمه قوشدوم، هر نه دویدوم، بلله‌دیم.
روح-معصومانه‌م اولموش دربه‌در،
فضل ایچین هر لحظه یۆکسلمک دیلر.
ایسته‌مزدیم راحت، آرتیق بیقرار،
چؽرپینیردیم روز و شب پروانه‌وار.
الده کسکین بیر سیلاح اولموش قلم،
فیکریمه حؤکم ائیلیوردو دم‌به‌دم.
هر نه گؤرسه‌یدیم مراق‌آوردی هپ،
مۆطلقا دورماز، آراردیم بیر سبب.
آرتاراق فضل و کمالیم آن‌به‌آن،
یۆکسلیردیم، یۆکسلیردیم دورمادان.
فیکریمی ایشغال ائدن هر بیر خیال،
روحومو ائیلردی ایلقا بین سوال.
کشف ایچین سرسم کؤنول مفتون ایدی.
کیم اونو حلّ ائتسه افلاتون ایدی.
چؽرپینیردیم دایما عیرفان ایچین،
هیچ سانیردیم عؤمرو بیر نادان ایچین.
ملجأیم اولدوقجا مکتب، مدرسه،
قلبیمه گلمزدی هیچ بیر وسوسه.
ذؤق آلیردیم مسجید و مئیخانه‌دن،
فئیض آلیردیم عاقیل و دیوانه‌دن.
ساچما بیر دفترچه، سرسم بیر کیتاب،
روحومو ائیلردی دایم حیسّ‌یاب.
فضل و عیرفان اهلینه حئیران ایدیم،
علم ایچین باشدان کئچر اینسان ایدیم.
کاینات-علم، او بیر دیلبر حیات،
ان مۆقدّس بیلدیگیم بیر کاینات...
علم، اوت، پک سئودیگیم دیلدار ایدی،
ان گؤزل بیر یار-افسونکار ایدی.
علمه وئرمیشدیم کؤنول عاریف‌میثال،
بیلمیوردوم باشقا عالم، باشقا حال.
بیلمیوردوم غم نه‌دیر، سئودا نه‌دیر،
بیلمیوردوم عاشیق-رۆسوا نه‌دیر.
واردی تک بیر همدمیم: فضل و کمال،
واردی تک بیر مونیسیم: ارباب-حال.
هپ چالیشماق، اوغراشیب دورماقلا بن،
قوشدوروردوم فیکریمی حیسّ ائتمه‌دن.
عاقیبت، بیر گۆن یورولدوم، اینله‌دیم،
سونرا کۆسکون روحومو هپ دینله‌دیم.
چوق دۆشوندوم، چوق داشیندیم، بیر زامان
گوشه‌ی-عۆزلتده توتدوم آشییان.
ائتمه‌دیم اینسانه آرتیق اعتیبار،
آدم اوغلوندان فرار ائتدیم، فرار.
بنجه مردود اولدو هر دفتر، کیتاب،
هپ تفکّوردن اولوردوم ذئوق‌یاب.
بیلدیگیم هر بیر حقیقت اسکیدی،
باشلادیم تمییزه هر نیک و بدی.
گؤردوگوم هر شئیده بیر معنا آرار،
ایجتیهاد ائتمک دیلردیم بیقرار.
آرتییورکن ایضطیرابیم آن‌به‌آن،
خئیلی دالدیم... بیر ده باقدیم، ناگهان
اسکی بۆتلر قالمامیش، هپ قؽرمیشیم،
اوچموش عقلیم، بۆسبوتون چؽلدیرمیشیم.
گؤزلریمدن قالدیریلمیش پرده‌لر.
باقدیم، آغلار گؤردوگوم هر شئی گۆلر.
حئیرتیمدن بن ده گۆلدوم، عاقیبت،
گؤزلریم گؤردوم یاشارمیش بیجیهت.
تۆکلریم اۆرپردی هپ سرسمله‌دیم،
باقدیم، آرتیق باشقا بیر عالمده‌ییم.
سؽچراییب بئینیمده قان وولکان یاپار،
گاه ائنر قلبیمده بیر توفان یاپار.
بنجه هپ ماهیّت-اشیا بۆتون،
باشقا رنگ آلماقدادیر گویا بو گۆن.
اسکی حیسّیات ازیلمیش سربه‌سر،
اسکی «بن»دن هیچ بولونماز بیر اثر.
هر حقیقت سانکی اؤلگون بیر خیال...
حؤکم ائدر روحومدا آرتیق باشقا حال.
بنجه خیلقت شیمدی بیر افسانه‌دیر،
کیم کی، حلّ ائتمک دیلر، دیوانه‌دیر.
بیر اویونجاقدیر جیهان باشدان-باشا،
غافیل اینسانلار دا بنزر سرخوشا.
سنده‌لر هر کس عملسیز، قایغیسیز،
هپسی کندیندن خبرسیز، سایغیسیز.
سؤیلشیرلر، آنلاشیلماز سؤزلری،
هپ باقارلار، گؤرمز اما گؤزلری.
دایما میسکین، دۆشونمز، سرسری...
بیر چۆروک خولیایا حئیران اکثری.
گاه عۆبودیت ائدیب یؽلدیزلارا،
گاه اییلمیشلر دیل‌آرا قؽزلارا.
چوق زامان مغلوب اولوب بیر حئیوانا،
تانری ظنّ ائتمیش، تاپینمیشلار اونا.
بؤیله، گمسیز بیر یؽغین مرکب کیبی،
اوتلویورکن... ایشته - مسلک مؤوجیبی،
فؽرلامیش مئیدانه بیر قاچ داهیه،
کورلاری ایرشاد ایچین گلدیک دئیه،
کشف ائدیب یوقلوقدا بیر مئوجود-حاق،
بیردیر، اعلان ائتدیلر، معبود-حاق.
بیردیر، اما حؤکم ائدر هر بیر شئیه،
هم ده اصلا بنزه‌مز هیچ کیمسه‌یه.
خلق ائدر، هم محو ائدر، پک مۆقتدیر...
چۆنکی هر بیر قوّتین فئوقینده‌دیر.
حؤکم ائدر، سؤیلر، اونون ایلهامینه،
واقیف اولماز عاجیز اینسانلار... یئنه
دویسا بیر شئی، هپ او داهیلر دویار،
سونرا اونلار خلقی ائیلر حیسّ‌دار.
خلق، خالیقدن اوزاق هم بیخبر،
یالنیز اونلار امر ائدر، یا نهی ائدر.
چۆنکی اونلار چوق یاقین عۆلویته،
هم ده پک لایق خیطاب-قۆدرته.
پارلامیش هر کیمده انوار-دها،
عالم-اسراره اولموش آشینا.
ایشته اونلار، هر بیری بیر قهرمان،
هپ چالیشمیش دورمادان، سارسیلمادان.
بیر دۆگون - اونلارجا هر بیر تهلوکه،
هپسی اولموشلار فدا بیر مسلکه.
هپسی‌نین آمالی بیر، افکاری بیر،
هپسی‌نین ایقبالی بیر، ایدباری بیر.
هپسی یالنیز بیر حقیقت عاشیقی،
هپسی بیر ویجدانلا دینلر خالیقی.
هپسی‌نین قلبینده بیر سئوداسی وار،
هپسی مجنون، هپسی‌نین لئیلاسی وار.
هپسی‌نین روحوندا بیر جنّت گۆلر،
هپسی شفقت بسلر، عۆلویت دیلر.
آغلامیشلار هپسی اینسانیته،
خادیم اولموشلار بۆتون بیر نیّته.
پارلامیش هپسینده بیر حاق شؤعله‌سی،
خئیره مونیس، شرّه دۆشمان ج‍ۆمله‌سی.
حاقدان آلمیش هپسی ایلهاماتینی،
دینله‌میش هم کندی حیسّیاتینی.
هر کس اینشاد ائیله‌میشدیر بیر کیتاب،
تا کی، ایظهار ائیله‌سین بیر اینقیلاب.
باشقا بیر «بنلیک» آرارکن هر بیری،
اویماز اولموش بیر-بیره چوق سؤزلری.
ایشته هر داهیده وار بیر اعتیاد.
یان باقیب تقلیده، ائیلر ایجتیهاد.
پک طبیعیدیر کی، هر صاحیب‌هونر،
بیر تجدّود، بیر خۆصوصیّت دیلر.
گرچی آز-چوق بیر-بیریندن فرقی وار،
ایشته اونلار، هپسی بیر شاهراه آرار.
دینله‌ییب اسلافی هپ فیکر ائتدیلر؛
گؤستریب اخلافه بیر یول، گئتدیلر.
سونرا، لاکین سونرا پک چوق سۆرمه‌دن،
فؽرلاییب مئیدانه بیر چوق راهزن،
اونلارین فیکرینده بولموشلار تضاد؛
هر بیری بیر یولدا ائتمیش ایجتیهاد.
بیر-بیریندن خلقی ایستیکراه ایچین،
هر بیری بیر دۆرلو اولموش خوشه‌چین.
بیر یؽغین افسانه، بین لاف و کزاف
اویدوروب هر کس چؽخارمیش ایختیلاف.
هر بیری بوش بیر خیال آلمیش اله،
اوغراشیب دۆنیایه سالمیش ولوله.
آیریلیب بیر مۆرشیدین پئیرولری،
آیری مذهبلر چؽقارمیش؛ هر بیری
بیر یؽغین بؤهتانلار ایجاد ائیله‌میش،
پیرینه هزیانلار ایسناد ائیله‌میش.
آنلاماز، کور خالقی قاندیرمیش بۆتون،
هر نه قوسموش، هپ ایناندیرمیش بۆتون.
قۆبّه یاپمیشلار کۆچوک بیر حبّه‌یی،
سؤیله‌میش: «حاق بنده...» هر کۆلخانبگی.
حاکیم اولموشلار بۆتون ایزانلارا.
هر کس اویموشدور او بی‌ویجدانلارا.
فیرقه‌لر تشکیل ائدیلمیش آن‌به‌آن،
اولمامیش اسکیک نیزاع هیچ بیر زامان.
ایزله‌ییب هر فیرقه چؽقماز بیر جؽغیر،
بیر دۆگون-درنک قورولموش زؽرهازیر.
هر کس اویموش کندی سرسم فیکرینه،
دۆشمان اولموش چوقلار اؤز هم‌فیکرینه.
ائیله‌میش هر کس تصوّور غایه‌سیز،
باشقا یول، بیر باشقا خالیق، باشقا ایز.
هر کس آلدانمیش دا ساپمیش بیر یانا،
بین چئشید بۆتلر یاپیب تاپمیش اونا.
هر کسین روحوندا بیر خالیق گۆلر،
اؤیله بیر خالیق کی، خلق ائتمیش بشر.
پک تۆحاف!.. بیر فیرقه دیگر فیرقه‌نین
خالیقیندن دیکسینیب اولماز امین.
حال‌بوکی، هر کسجه حاق بیر، تانری بیر...
یا بو سرسملیک، بو آزغینلیق نه‌دیر؟!
بیر یؽغین اینسان آرار ظۆلمتده نور،
بیر یؽغین: حاق بیزده‌دیر، سؤیلر دورور.
بیر گۆروه ائیلر پرستیش وحدته،
بیر گۆروه ائیلر تملّوق کسرته.
هر کس آرتیق ایزله‌ییب بیر یول گئدر،
ایری، دۆز، چیرکین، گؤزل ایمان ائدر.
جاهیل، عاریف، بیر چوبان، بیر فئیلسوف،
کندینی سانماقدا... ارباب-وۆقوف.
هر کیم اوّلدن اینانمیش هر نه‌یه،
بیر ده رام اولماز او دیگر بیر شئیه.
حاق تجسّوم ائتسه بیردن هپسینه،
توتدوغوندان کیمسه واز کئچمز یئنه.
چۆنکی پک گۆجدور اونوتماق کئچمیشی،
هم دۆشونمک ایسته‌مز بیر چوق کیشی.
حؤکم ائدر «ماضی» بۆتون ویجدانلارا،
«اسکیلیک» ائیلر نۆفوذ ایزانلارا،
اسکی عادتلر بیرر زنجیر اولوب،
دم‌به‌دم ائتمکده تخسیر-قۆلوب.
سورسالار: دۆنیادا کیمدیر حؤکمدار؟
بن دئریم: اؤلموشلر، اؤلموش دویغولار.
بیر حقیقتدیر بو... وارسا شۆبهه‌نیز؛
تا چوجوقلوقدان نه اؤیرنمیشسه‌نیز،
هر نه یاد ائتمیشسنیز دۆن یا بو گۆن،
قلبینیزدن هپ سیلین بیر-بیر بۆتون:
والیدئین آغوشو، مکتب، مدرسه،
قورقو، اۆمّید و توکّول، وسوسه.
اعتیقاد، اخلاق و عادت، هر نه وار،
هپ کؤکوندن قالدیرین دیوانه‌وار...
هپ قؽرین، هپ چیینه‌‌یین، هپ محو ائدین!
هیچ ضرر یوق، بیر مۆقّت سهو ائدین!
سهوینیزدن تا کی دوغسون شۆبهه‌لر،
هپ سئچیلسین حاق و باطیل، خئیر و شر.
ایشته بیر مئیدان کی، ایستر قهرمان.
هر کیمین وار مئیلی، ائتسین ایمتیحان.
ائتسه‌نیز بیر بؤیله جۆرأت، شۆبهه‌سیز،
قارشینیزدان پرده‌لر قالقار تمیز.
بیر ده آلدانمازسینیز هر کاهینه،
فیکری چالدیرمازسینیز هر خاینه.
باشلاییب آرتیق مۆنوّر بیر حیات،
محو اولور هپ اسکی، اؤلگون کاینات.
کؤهنه مئوهوماتا یول وئرمزسینیز،
حاقی دینلر، باشقا شئی گؤرمزسینیز.
سئیر ائدیب اینسانلارین افعالینی،
فیکرینی، آمالینی، هر حالینی.
حئیرت ائیلر، دایما آغلارسینیز،
دایما آغلارسینیز، سؽزلارسینیز.
حالینیز انظاری جلب ائیلر بۆتون.
سئیر ائدنلر هپ گۆلومسرلر بۆتون.
چۆنکی مجنون ظنّ ائدر هر کس سیزی،
کیمسه درک ائتمز فقط لئیلانیزی.
کیمسه‌دن گلمز کؤمک هیچ بیر زامان،
اۆرکه‌رک سیزدن قاچار یئکسر جیهان.
سیز ده بی‌پروا اولوب مردوم‌گیریز،
نئرده اینسان گؤرسه‌نیز اۆرکرسینیز.
عرض-دیدار ائتسه سیزلردن بیری،
گؤستریب حئیرتله بیر چوق سرسری
خالقا سؤیلرلر: «قاچین بوندان، آمان!
شارلاتاندیر، شارلاتاندیر، شارلاتان!
سؤزلری هپ ساچما... یوق معنا، فیلان،
هپ یالاندیر، هپ یالاندیر، هپ یالان...»
ایشته دیقت لازیم... ای ارباب-حال!
ایمتیحان ایستر، نه لازیم قیل و قال.
بیر جسارتدیر بو... ایقدام ائتسه‌نیز،
بؤیله بیر آزاده یولدان گئتسه‌نیز،
سیز ده بیر مجنون اولوب آغلارسینیز؛
بن نه‌ییم؟ یاخود کیمیم، آنلارسینیز.
ان نیهایت، هر حقیقت بللنر،
حاق نه‌دیر؟ نه‌یمیش؟ نیهایت بللنر.
اؤنجه «بنلیک»دن تجرّود قؽلمایان،
کندی نفسیندن اوزاقدیر هر زامان.
کیم کی، عقل ایستر، او، مجنون اولمالی،
هر فلاکت گلسه ممنون اولمالی.
یوقسا گئوشک، دویغوسوز، بوش بیر بئیین،
سیرّ-خیلقتدن نه آنلار سؤیله‌یین!؟
جانلی مئییتلرجه زور ایدراک-حاق،
گؤرمز آما، دوغسا حتی بین شافاق.
نور-حاق بیر چؤهره‌دیر، دایم گۆلر،
درکدن عاجیز فقط بیگانه‌لر.
درک ائدنلر مۆطلقا مجذوب اولور،
فرط-عشقیندن همن عیلّت بولور.
چؽلدیریب سرسملر، آغلار، هم گۆلر؛
باشقا بیر عالمده رقص ائتمک دیلر.
ترک ائدیب جانانه بی‌خود جانینی،
هپ آرار معشوقه‌ی-ویجدانینی.
بیقرار ایستر ساریلسین بوینونا،
ناگه آنلار: یاری گیرمیش قوینونا.
روحا آرتیق باشقا عۆلویت گلیر،
عالم-لاهوته قالقار، یۆکسلیر.
یۆکسلیر، انگین فضالردن آشار،
عرش-ایستیغناده بی‌پروا یاشار.
تشنه‌ی-عیرفان ایکن دریا بولور،
مئوت آرارکن زینده‌ی-جاوید اولور.
سؽزلایان بیر قلبه آتش وورمایین!
سورمایین، عاریفلر! ای فرزانه‌لر!
آنلاماز درد اهلینی بیگانه‌لر.
سورمایین اصلا، کیمیم بن؟ یا نه‌ییم؟
شیمدی بن بیر قایغیسیز دیوانه‌‌ییم.
ایشته کؤنلوم بیر یؽقیق ویرانه‌دیر،
هر نه سؤیلرسم بۆتون افسانه‌دیر.
من نه‌ییم؟ کندیم ده بیلمم، واز کئچین!
سن نه‌سین؟ بوش بیر سوال اینسان ایچین.
بیر مۆعمّادیر کی، «بنلیک» حلّ ائدن،
یۆکسلیر لاهوتا فرط-نشئه‌دن.
بن هیچیم، هیچدن چؽقان هیچدیر فقط،
ظنّ ائدرسم، سیزده ده یوق معریفت.
گؤز-قولاق - گؤرمک، ائشیتمک آلَتی،
چوق زامان آلداتمیش اینسانیتی.
هر نه گؤسترسم، نه سؤیلرسم سیزه،
اعتیبار ائتمزسینیز هیچ بیر سؤزه.
چۆنکی بن دیوانه، سیز غافیلسینیز،
دیلسیزیم بن، یوق سیزین ده حیسّینیز.
صؤحبته مایل‌سه‌نیز، دیکسینمه‌یین!
دینله‌یین! آه، عفو ائدین، اینجینمه‌یین!
چۆنکی آنلاشماق دئییلدیر پک قولای،
لایلالایلای، لایلالایلای، لایلالای.
بیر زامانلار من انیس-یار ایدیم.
اهل-معنا، محرم-اسرار ایدیم.
گۆلشن-وحدتده هپ شام و سحر،
سئیر ائدردیم قایغیسیز، آزادسر.
بیخبردیم... سئومیوردوم خیلقتی،
بیلمیوردوم چۆنکی مئوجودیتی.
هیچلیک، آه... ان خوش دم-سمت-سۆکون،
بیر گؤزل جنّتدی هئیهات!.. ان زبون.
ان دنی بیر حیسّ، اوت، بیر کور بوغا،
روحومو یوقلوقدان آتمیش وارلیغا.
بیر زامان باقدیم کی، یوق نور و صفا؛
بیر کیچیک محبسده‌ییم: ظۆلمت‌نوما...
چؽرپینیب دوردوم، فقط یوق قورتولوش،
غشّ اولوب قالدیم همن، بی‌تاب و هوش.
سس‌سیز، اۆنسوز آغلییوردوم مست-خواب؛
ناگهان بیر صئیحه، بیر مۆدهیش خیطاب:
«قالق! ای اینسان اوغلو، قالق!» امر ائیله‌دی،
سارسیلیب بئینیم همن سرسمله‌دی.
«وای!» دئییب بیردن باغیردیم، زار-زار
ایچقیریب هپ سؽزلییوردوم بیقرار.
سونرا گؤردوم باشقا بیر عالمده‌ییم،
بیر یؽغین اینسان ایچین ایلنجه‌ییم.
هپسی خۆرّم، هپسی پۆروجد و طرب،
آنلامازدیم بن نه‌دیر، آیا، سبب؟!
آغلاماقدان قالمامیشدی بنده حال،
بیر کۆچوک مجنون ایدیم پژمورده‌حال.
اونلار اما گاه گۆلر، گاه ایلنیر،
بن سۆکوت ائتدیکجه دورماز، سؤیلنیر.
نیننی سؤیلرلردی گاه آرام ایله،
بعضاً اوکشارلاردی هپ پۆرولوله.
کئچدی آز-چوق بن دییشدیم بۆسبوتون،
طالع-منحوسوما دوغموشدو گۆن.
آغلامازدیم، شیمدی پک دیلشاد ایدیم،
قایغیسیز، آزاده بیر نئوزاد ایدیم.
هر نه گؤرسم ذئوق آلیردیم بیلمه‌دن،
یار ایدیم هم یاره، هم اغیاره بن.
سانکی بیر جنّت کسیلمیش کاینات،
باشلامیش آرتیق مۆنوّر بیر حیات.
دایما مسعود و فرّوخ‌بال ایدیم،
دایما خوشبین ایدیم، خوشحال ایدیم.
ایشته بیر معصوم ایدیم، آزادسر،
اوچماق ایستردیم مۆظفّر، نشئه‌ور.
آن‌به‌آن بولدوقجا بن نشو و نۆما،
روحومو قاپلاردی بیتمز بیر صفا.
آرتییوردو عؤمره هر گۆن رغبتیم.
چۆنکی بی‌پایان ایدی حۆریّتیم.
قایغی بیلمز بیر چوجوقکن ناگهان،
فیکریمی جذب ائتدی دیگر بیر جیهان.
کسب-عیرفان ائتمگه عزم ائیله‌دیم.
علمه قوشدوم، هر نه دویدوم، بلله‌دیم.
روح-معصومانه‌م اولموش دربه‌در،
فضل ایچین هر لحظه یۆکسلمک دیلر.
ایسته‌مزدیم راحت، آرتیق بیقرار،
چؽرپینیردیم روز و شب پروانه‌وار.
الده کسکین بیر سیلاح اولموش قلم،
فیکریمه حؤکم ائیلیوردو دم‌به‌دم.
هر نه گؤرسه‌یدیم مراق‌آوردی هپ،
مۆطلقا دورماز، آراردیم بیر سبب.
آرتاراق فضل و کمالیم آن‌به‌آن،
یۆکسلیردیم، یۆکسلیردیم دورمادان.
فیکریمی ایشغال ائدن هر بیر خیال،
روحومو ائیلردی ایلقا بین سوال.
کشف ایچین سرسم کؤنول مفتون ایدی.
کیم اونو حلّ ائتسه افلاتون ایدی.
چؽرپینیردیم دایما عیرفان ایچین،
هیچ سانیردیم عؤمرو بیر نادان ایچین.
ملجأیم اولدوقجا مکتب، مدرسه،
قلبیمه گلمزدی هیچ بیر وسوسه.
ذؤق آلیردیم مسجید و مئیخانه‌دن،
فئیض آلیردیم عاقیل و دیوانه‌دن.
ساچما بیر دفترچه، سرسم بیر کیتاب،
روحومو ائیلردی دایم حیسّ‌یاب.
فضل و عیرفان اهلینه حئیران ایدیم،
علم ایچین باشدان کئچر اینسان ایدیم.
کاینات-علم، او بیر دیلبر حیات،
ان مۆقدّس بیلدیگیم بیر کاینات...
علم، اوت، پک سئودیگیم دیلدار ایدی،
ان گؤزل بیر یار-افسونکار ایدی.
علمه وئرمیشدیم کؤنول عاریف‌میثال،
بیلمیوردوم باشقا عالم، باشقا حال.
بیلمیوردوم غم نه‌دیر، سئودا نه‌دیر،
بیلمیوردوم عاشیق-رۆسوا نه‌دیر.
واردی تک بیر همدمیم: فضل و کمال،
واردی تک بیر مونیسیم: ارباب-حال.
هپ چالیشماق، اوغراشیب دورماقلا بن،
قوشدوروردوم فیکریمی حیسّ ائتمه‌دن.
عاقیبت، بیر گۆن یورولدوم، اینله‌دیم،
سونرا کۆسکون روحومو هپ دینله‌دیم.
چوق دۆشوندوم، چوق داشیندیم، بیر زامان
گوشه‌ی-عۆزلتده توتدوم آشییان.
ائتمه‌دیم اینسانه آرتیق اعتیبار،
آدم اوغلوندان فرار ائتدیم، فرار.
بنجه مردود اولدو هر دفتر، کیتاب،
هپ تفکّوردن اولوردوم ذئوق‌یاب.
بیلدیگیم هر بیر حقیقت اسکیدی،
باشلادیم تمییزه هر نیک و بدی.
گؤردوگوم هر شئیده بیر معنا آرار،
ایجتیهاد ائتمک دیلردیم بیقرار.
آرتییورکن ایضطیرابیم آن‌به‌آن،
خئیلی دالدیم... بیر ده باقدیم، ناگهان
اسکی بۆتلر قالمامیش، هپ قؽرمیشیم،
اوچموش عقلیم، بۆسبوتون چؽلدیرمیشیم.
گؤزلریمدن قالدیریلمیش پرده‌لر.
باقدیم، آغلار گؤردوگوم هر شئی گۆلر.
حئیرتیمدن بن ده گۆلدوم، عاقیبت،
گؤزلریم گؤردوم یاشارمیش بیجیهت.
تۆکلریم اۆرپردی هپ سرسمله‌دیم،
باقدیم، آرتیق باشقا بیر عالمده‌ییم.
سؽچراییب بئینیمده قان وولکان یاپار،
گاه ائنر قلبیمده بیر توفان یاپار.
بنجه هپ ماهیّت-اشیا بۆتون،
باشقا رنگ آلماقدادیر گویا بو گۆن.
اسکی حیسّیات ازیلمیش سربه‌سر،
اسکی «بن»دن هیچ بولونماز بیر اثر.
هر حقیقت سانکی اؤلگون بیر خیال...
حؤکم ائدر روحومدا آرتیق باشقا حال.
بنجه خیلقت شیمدی بیر افسانه‌دیر،
کیم کی، حلّ ائتمک دیلر، دیوانه‌دیر.
بیر اویونجاقدیر جیهان باشدان-باشا،
غافیل اینسانلار دا بنزر سرخوشا.
سنده‌لر هر کس عملسیز، قایغیسیز،
هپسی کندیندن خبرسیز، سایغیسیز.
سؤیلشیرلر، آنلاشیلماز سؤزلری،
هپ باقارلار، گؤرمز اما گؤزلری.
دایما میسکین، دۆشونمز، سرسری...
بیر چۆروک خولیایا حئیران اکثری.
گاه عۆبودیت ائدیب یؽلدیزلارا،
گاه اییلمیشلر دیل‌آرا قؽزلارا.
چوق زامان مغلوب اولوب بیر حئیوانا،
تانری ظنّ ائتمیش، تاپینمیشلار اونا.
بؤیله، گمسیز بیر یؽغین مرکب کیبی،
اوتلویورکن... ایشته - مسلک مؤوجیبی،
فؽرلامیش مئیدانه بیر قاچ داهیه،
کورلاری ایرشاد ایچین گلدیک دئیه،
کشف ائدیب یوقلوقدا بیر مئوجود-حاق،
بیردیر، اعلان ائتدیلر، معبود-حاق.
بیردیر، اما حؤکم ائدر هر بیر شئیه،
هم ده اصلا بنزه‌مز هیچ کیمسه‌یه.
خلق ائدر، هم محو ائدر، پک مۆقتدیر...
چۆنکی هر بیر قوّتین فئوقینده‌دیر.
حؤکم ائدر، سؤیلر، اونون ایلهامینه،
واقیف اولماز عاجیز اینسانلار... یئنه
دویسا بیر شئی، هپ او داهیلر دویار،
سونرا اونلار خلقی ائیلر حیسّ‌دار.
خلق، خالیقدن اوزاق هم بیخبر،
یالنیز اونلار امر ائدر، یا نهی ائدر.
چۆنکی اونلار چوق یاقین عۆلویته،
هم ده پک لایق خیطاب-قۆدرته.
پارلامیش هر کیمده انوار-دها،
عالم-اسراره اولموش آشینا.
ایشته اونلار، هر بیری بیر قهرمان،
هپ چالیشمیش دورمادان، سارسیلمادان.
بیر دۆگون - اونلارجا هر بیر تهلوکه،
هپسی اولموشلار فدا بیر مسلکه.
هپسی‌نین آمالی بیر، افکاری بیر،
هپسی‌نین ایقبالی بیر، ایدباری بیر.
هپسی یالنیز بیر حقیقت عاشیقی،
هپسی بیر ویجدانلا دینلر خالیقی.
هپسی‌نین قلبینده بیر سئوداسی وار،
هپسی مجنون، هپسی‌نین لئیلاسی وار.
هپسی‌نین روحوندا بیر جنّت گۆلر،
هپسی شفقت بسلر، عۆلویت دیلر.
آغلامیشلار هپسی اینسانیته،
خادیم اولموشلار بۆتون بیر نیّته.
پارلامیش هپسینده بیر حاق شؤعله‌سی،
خئیره مونیس، شرّه دۆشمان ج‍ۆمله‌سی.
حاقدان آلمیش هپسی ایلهاماتینی،
دینله‌میش هم کندی حیسّیاتینی.
هر کس اینشاد ائیله‌میشدیر بیر کیتاب،
تا کی، ایظهار ائیله‌سین بیر اینقیلاب.
باشقا بیر «بنلیک» آرارکن هر بیری،
اویماز اولموش بیر-بیره چوق سؤزلری.
ایشته هر داهیده وار بیر اعتیاد.
یان باقیب تقلیده، ائیلر ایجتیهاد.
پک طبیعیدیر کی، هر صاحیب‌هونر،
بیر تجدّود، بیر خۆصوصیّت دیلر.
گرچی آز-چوق بیر-بیریندن فرقی وار،
ایشته اونلار، هپسی بیر شاهراه آرار.
دینله‌ییب اسلافی هپ فیکر ائتدیلر؛
گؤستریب اخلافه بیر یول، گئتدیلر.
سونرا، لاکین سونرا پک چوق سۆرمه‌دن،
فؽرلاییب مئیدانه بیر چوق راهزن،
اونلارین فیکرینده بولموشلار تضاد؛
هر بیری بیر یولدا ائتمیش ایجتیهاد.
بیر-بیریندن خلقی ایستیکراه ایچین،
هر بیری بیر دۆرلو اولموش خوشه‌چین.
بیر یؽغین افسانه، بین لاف و کزاف
اویدوروب هر کس چؽخارمیش ایختیلاف.
هر بیری بوش بیر خیال آلمیش اله،
اوغراشیب دۆنیایه سالمیش ولوله.
آیریلیب بیر مۆرشیدین پئیرولری،
آیری مذهبلر چؽقارمیش؛ هر بیری
بیر یؽغین بؤهتانلار ایجاد ائیله‌میش،
پیرینه هزیانلار ایسناد ائیله‌میش.
آنلاماز، کور خالقی قاندیرمیش بۆتون،
هر نه قوسموش، هپ ایناندیرمیش بۆتون.
قۆبّه یاپمیشلار کۆچوک بیر حبّه‌یی،
سؤیله‌میش: «حاق بنده...» هر کۆلخانبگی.
حاکیم اولموشلار بۆتون ایزانلارا.
هر کس اویموشدور او بی‌ویجدانلارا.
فیرقه‌لر تشکیل ائدیلمیش آن‌به‌آن،
اولمامیش اسکیک نیزاع هیچ بیر زامان.
ایزله‌ییب هر فیرقه چؽقماز بیر جؽغیر،
بیر دۆگون-درنک قورولموش زؽرهازیر.
هر کس اویموش کندی سرسم فیکرینه،
دۆشمان اولموش چوقلار اؤز هم‌فیکرینه.
ائیله‌میش هر کس تصوّور غایه‌سیز،
باشقا یول، بیر باشقا خالیق، باشقا ایز.
هر کس آلدانمیش دا ساپمیش بیر یانا،
بین چئشید بۆتلر یاپیب تاپمیش اونا.
هر کسین روحوندا بیر خالیق گۆلر،
اؤیله بیر خالیق کی، خلق ائتمیش بشر.
پک تۆحاف!.. بیر فیرقه دیگر فیرقه‌نین
خالیقیندن دیکسینیب اولماز امین.
حال‌بوکی، هر کسجه حاق بیر، تانری بیر...
یا بو سرسملیک، بو آزغینلیق نه‌دیر؟!
بیر یؽغین اینسان آرار ظۆلمتده نور،
بیر یؽغین: حاق بیزده‌دیر، سؤیلر دورور.
بیر گۆروه ائیلر پرستیش وحدته،
بیر گۆروه ائیلر تملّوق کسرته.
هر کس آرتیق ایزله‌ییب بیر یول گئدر،
ایری، دۆز، چیرکین، گؤزل ایمان ائدر.
جاهیل، عاریف، بیر چوبان، بیر فئیلسوف،
کندینی سانماقدا... ارباب-وۆقوف.
هر کیم اوّلدن اینانمیش هر نه‌یه،
بیر ده رام اولماز او دیگر بیر شئیه.
حاق تجسّوم ائتسه بیردن هپسینه،
توتدوغوندان کیمسه واز کئچمز یئنه.
چۆنکی پک گۆجدور اونوتماق کئچمیشی،
هم دۆشونمک ایسته‌مز بیر چوق کیشی.
حؤکم ائدر «ماضی» بۆتون ویجدانلارا،
«اسکیلیک» ائیلر نۆفوذ ایزانلارا،
اسکی عادتلر بیرر زنجیر اولوب،
دم‌به‌دم ائتمکده تخسیر-قۆلوب.
سورسالار: دۆنیادا کیمدیر حؤکمدار؟
بن دئریم: اؤلموشلر، اؤلموش دویغولار.
بیر حقیقتدیر بو... وارسا شۆبهه‌نیز؛
تا چوجوقلوقدان نه اؤیرنمیشسه‌نیز،
هر نه یاد ائتمیشسنیز دۆن یا بو گۆن،
قلبینیزدن هپ سیلین بیر-بیر بۆتون:
والیدئین آغوشو، مکتب، مدرسه،
قورقو، اۆمّید و توکّول، وسوسه.
اعتیقاد، اخلاق و عادت، هر نه وار،
هپ کؤکوندن قالدیرین دیوانه‌وار...
هپ قؽرین، هپ چیینه‌‌یین، هپ محو ائدین!
هیچ ضرر یوق، بیر مۆقّت سهو ائدین!
سهوینیزدن تا کی دوغسون شۆبهه‌لر،
هپ سئچیلسین حاق و باطیل، خئیر و شر.
ایشته بیر مئیدان کی، ایستر قهرمان.
هر کیمین وار مئیلی، ائتسین ایمتیحان.
ائتسه‌نیز بیر بؤیله جۆرأت، شۆبهه‌سیز،
قارشینیزدان پرده‌لر قالقار تمیز.
بیر ده آلدانمازسینیز هر کاهینه،
فیکری چالدیرمازسینیز هر خاینه.
باشلاییب آرتیق مۆنوّر بیر حیات،
محو اولور هپ اسکی، اؤلگون کاینات.
کؤهنه مئوهوماتا یول وئرمزسینیز،
حاقی دینلر، باشقا شئی گؤرمزسینیز.
سئیر ائدیب اینسانلارین افعالینی،
فیکرینی، آمالینی، هر حالینی.
حئیرت ائیلر، دایما آغلارسینیز،
دایما آغلارسینیز، سؽزلارسینیز.
حالینیز انظاری جلب ائیلر بۆتون.
سئیر ائدنلر هپ گۆلومسرلر بۆتون.
چۆنکی مجنون ظنّ ائدر هر کس سیزی،
کیمسه درک ائتمز فقط لئیلانیزی.
کیمسه‌دن گلمز کؤمک هیچ بیر زامان،
اۆرکه‌رک سیزدن قاچار یئکسر جیهان.
سیز ده بی‌پروا اولوب مردوم‌گیریز،
نئرده اینسان گؤرسه‌نیز اۆرکرسینیز.
عرض-دیدار ائتسه سیزلردن بیری،
گؤستریب حئیرتله بیر چوق سرسری
خالقا سؤیلرلر: «قاچین بوندان، آمان!
شارلاتاندیر، شارلاتاندیر، شارلاتان!
سؤزلری هپ ساچما... یوق معنا، فیلان،
هپ یالاندیر، هپ یالاندیر، هپ یالان...»
ایشته دیقت لازیم... ای ارباب-حال!
ایمتیحان ایستر، نه لازیم قیل و قال.
بیر جسارتدیر بو... ایقدام ائتسه‌نیز،
بؤیله بیر آزاده یولدان گئتسه‌نیز،
سیز ده بیر مجنون اولوب آغلارسینیز؛
بن نه‌ییم؟ یاخود کیمیم، آنلارسینیز.
ان نیهایت، هر حقیقت بللنر،
حاق نه‌دیر؟ نه‌یمیش؟ نیهایت بللنر.
اؤنجه «بنلیک»دن تجرّود قؽلمایان،
کندی نفسیندن اوزاقدیر هر زامان.
کیم کی، عقل ایستر، او، مجنون اولمالی،
هر فلاکت گلسه ممنون اولمالی.
یوقسا گئوشک، دویغوسوز، بوش بیر بئیین،
سیرّ-خیلقتدن نه آنلار سؤیله‌یین!؟
جانلی مئییتلرجه زور ایدراک-حاق،
گؤرمز آما، دوغسا حتی بین شافاق.
نور-حاق بیر چؤهره‌دیر، دایم گۆلر،
درکدن عاجیز فقط بیگانه‌لر.
درک ائدنلر مۆطلقا مجذوب اولور،
فرط-عشقیندن همن عیلّت بولور.
چؽلدیریب سرسملر، آغلار، هم گۆلر؛
باشقا بیر عالمده رقص ائتمک دیلر.
ترک ائدیب جانانه بی‌خود جانینی،
هپ آرار معشوقه‌ی-ویجدانینی.
بیقرار ایستر ساریلسین بوینونا،
ناگه آنلار: یاری گیرمیش قوینونا.
روحا آرتیق باشقا عۆلویت گلیر،
عالم-لاهوته قالقار، یۆکسلیر.
یۆکسلیر، انگین فضالردن آشار،
عرش-ایستیغناده بی‌پروا یاشار.
تشنه‌ی-عیرفان ایکن دریا بولور،
مئوت آرارکن زینده‌ی-جاوید اولور.