نوشیروان و قاری حکایتی

نوشیروان و قاری حکایتی

اول واخت کی، ایوان انوشیروان تامام اولدی، حکمالارا بویوردو کی، منیم بو شاهانه اولان عمارتیمه دقت گؤزویله باخین. اگر بیر یئرینده بیر عیبی و نقصانی وار ایسه، منه خبر وئرین. حکمالار باخدیلار. عرض ائله‌دی لر کی، طاق کسرانین هئچ بیر نقصانی یوخدور.
آنجاق بو عالی اولان عمارتین بیر کنجونده بیر ائو وار کی، اول ائودن چیخان توستو بو زیبا اولان عمارتین دیوارین قارالدیر. اگر اول ائوی اورادان داغیتسالار، چوخ یاخشی اولار.
انوشیروان دئدی کی، اول ائو بیر قاری عورتین دیر. اول واخت کی، من بو عمارتین بناسین قویدوم، معمارلار دئدی لر کی، بو قاری نین ائوی بیزیم ائویمیزه خلل یئتیریر. گرک بو ائو بورادان داغیلا، تا اینکی تعمیراتیمیزا نقصان اولمایا.
من بو قاری نین یانینا آدام گؤندردیم کی، ائوین ساتسین، اونا زیاده پول وئرم، یا گلسین ائویندن اعلا ائولر وئریم. قاری منه خبر گؤندردی کی، چونکی من بو ائوده دوغوب تؤره‌میشم و بو ائوه اؤیرشمیشم، اونسیت توتموشام، هامی عالمی پادشاهین ملکو گؤروب من شاد اولورام. اما پادشاهین گؤزو یوخدور کی، بو محقر اولان ائوی منیم ]اوچون چوخ گؤرور[.
بو سؤزدن چوخ گئری گئتدیم. تا اول واخت بو ایوان تامام اولدی، هر گون اونون باجاسیندان توستو قالخدی، بو دیوارلاری قارالادی. اونا پیغام گؤندردیم کی، هر گون بو توستونو نه ایچون ائلییرسن؟ جاواب وئردی کی، اؤزوم ایچون یئمه یه شئی بیشیریرم.
هئچ دینمدیم. گئجه بیر مجمیی پلو مرغ بریان ایله اونون اوچون گؤندردیم. دئدیم کی، ای آنا، هر گئجه بیر خونچا غذا، نوع به نوع خروشلارلا سنینچون گؤنده ررم، سن داخی بو دار اولان ائوینده اود یاندیرما کی، اونون دودیندن ایوانین دیواری قارالیر.
جاواب گؤندردی کی، عالمده بو قدر آجلار و فقیرلر اولا اولا کی، اورک لری بریان و گؤزه‌لری گریان اولالار، من انصافمیدیر کی، هر گئجه مرغ بریان و نعمت الوان یئییم؟! الله تعالی دان قورخورام. یئتمیش ایلدیر کی، من نان جوینه و کشکینۀ حلال یئییرم، ایندی مرغ سوزینۀ حرام یئییم؟! منیم بو ائویمی، بیر قرار قوی کی، سنین ایوانی نین زینتیدیر. چون سنین عامل لرین گؤرسه‌لر کی، سن منیم الیمدن بو محقر اولان ائوی آلدین، تصرف الینی رعیتین مالینا اوزادارلار و بیر ده بو کی، سنین ایوانین چوخ قالماز، آخر فنا اولار. اما منیم ائویمین حکایتی مدت لر صفحات اوراق روزگارده مرقوم و مستور اولور.
بونو کی، ائشیتدیم، اونون همسایه لیگینه راضی اولدیم. و بئله روایت ائدیرلر کی، او قاری نین بیر آریق اینیی وار ایدی. هر صاباح ائویندن صحرایا چیخاریردی، آخشاملار ائوینه گتیریردی. صاباح آخشام او اینک پادشاهین ائوی نین قاباغیندا دؤشنمیش اولان مرمر داشلاری پئیینلی آیاقلاری ایله باسیب گئدیب گلیردی. پادشاهین نوکرلریندن بیری دئدی کی، ای قوجا عورت، بو حرکتی ائلمه کی، پادشاهین ناموسونو شکست قیلیرسان و اساس هیبت سلطنتی خاراب ائلییرسن.
قاری جاواب وئردی کی، پادشاهین ناموسو ظلمدن شکست اولار، نه عدل دن و سلطانین بنای اساس هیبت جهل دن خاراب اولار، نه عقل دن. من بو عملی کی، ائلییرم – پادشاهین نیکنام لیغیندان اؤترو ائلییرم و اونون عاقبت نیک فرجام لیغین ایستییرم.
الحق کی، اول پیرزن یاخشی دئییب دیر. مین ایلدن زیاد دیر کی، کئچیب دیر، هله ده “حکایت خانۀ پیر زن و ایوان نوشیروان” کتابلاردا مستوردور، دل لرده مذکور.