بیرینجی مجلیس

مگر کیم اول زاماندا بیر حرامی،
دریب دؤشورموش ایدی چوخ حرامی.
اؤزو گۆربوزدورور یالاک باهادیر،
باهادیرلیق یولوندا کئی بهادیر.
بیلیردی سِحر علمیندن به‌غایت،
نۆجوم علمینده ده قادیردی غایت.
گر افسون اوخویوب بیر گز اۆریدی
اولوق دم آیی گؤگدن ائندیره‌یدی.
علی بو سینا علمیندن بیلیردی،
شهاب‌الدّینه اول هیزمت قؽلیردی.
قؽلیج سالسا بین اره تپینه‌‌یدی،
قاغان آسلان کیبی کیم چاپینایدی.
دئمیشلر آدینا احمد حرامی،
چاوی دولموش ایدی ایللر تمامی.
دوقوز کیشی آنین یولداشلاری‌یدی،
دۆنو گۆندوز بیله هالداشلاری‌یدی.
ایگین گۆربوزلر ایدی اول ارنلر،
اولاری قان قاشانیردی گؤرنلر.
دوراق ائدیبدیلر بیر سرپ آرایی،
اولاری کیمسه وارمایا آرایی.
اول آرادان یولی کسمیشلر ایدی،
ائی نئچه قافیله باسمیشلار ایدی.
دلیم مال یؽغلادیلار آندا اولار،
حسابی یوخ قوماشی، سیم و زرلر.
گئجه-گۆندوز شیکار ائدرلر ایدی،
گئرو اول قالایا گیررلر ایدی.
بولارین چاوی دۆشدی روما، شاما،
کیمسه‌نه وارماز اولدو اول مقاما.
چۆن اون کیشی بو حالی بؤیله گؤردی،
دانیشیق ائتدی بیر-بیرله اوتوردی.
دئدی احمد حرامی: ائی یارنلر،
من ائشیتدیم کی، باغدادی گؤرنلر.
آنین سولطانین انگین سؤیله‌دیلر،
آنین مالین قاتی وصف ائیله‌دیلر.
گلین، بوندان بیز ائنلیم باغداده
شیکار ائده و کئی ارقون آو ائده.
اؤزوموز شهر ایچینده گیزله‌یه‌لیم،
او شاهین خزنه‌‌سینی گؤزله‌یه‌لیم.
کیم اول سولطانین آدییمیش شهینشاه
ایکن چوخ مالی وارمیش اولدوم آگاه.
کیلیدین آچالیم، مالین آلالیم،
جهاندا بیز آنا بیر ایش قؽلالیم.
بنیم هر یئرده افسونوم یازیلور،
کیلیدلر آچیلیر، قاپو پوزولور.
نه دورورسوز، دورون، بیر-بیر قوشانین،
نه قاییرین، نه قورخون، نه اۆشنین.
آدیدیر دۆنیادا قالان کیشی‌نین،
اگر ائرکک اولا و گر دیشی‌نین.
بولار دوری گلیب دئدی کی سرور،
جان اۆستونه نه دئرسن، ائی دیلاور.
خزینه قاپی‌سین برکیتدیلر خوش،
توتوب باغداد یولونو گئتدیلر خوش.
دۆنی گۆنه قاتیب بولار چۆ گئتدی،
بئش-اون گۆنده بولار باغدادا یئتدی.
بیر اودا توتدولار شهرین اوجوندا،
ایکن آزاده و غوغا یوخ آندا.
گۆنوزین اؤزلرین گیزلرلر ایدی،
دۆن اولسا یوللارین گؤزلرلر ایدی.
خزینه قاندالیغین بیلدی بونلار،
قولای یول نئرده ایسه بولدو بونلار.
اوتوردو اول گئجه بونلار دانیشدی،
قاچان کیم دۆنون ایکی بخشی کئچدی.
یئریندن دوردو اول احمد حرامی
بیله یارانلاری دۆپدوز تمامی.
جبه جؤوشن سیلاحی گئیدی آنلار،
قضا یولونا قویوب باشی جانلار.
خزینه‌دن یانا عزم ائتدیلر چۆن،
کمیندن چؽخوب ائنیب گئتدیدر دۆن.
گئدرکن ایردیلر بیر خوش آرایا،
ایکن گؤکچک یاپیلمیش بیر سارایا.
یوجا، مؤحکم، لطیف کئی خوش یاپیلمیش،
زئهی معمار آنی آرسته قؽلمیش.
فۆسوسکاری یاپیلمیش آندا هر داش
قؽزیل آلتون سؽوایلا خوش مۆنقّش.
مگر سولطان قؽزی، اول خوب دیلارام،
گئجه-گۆندوز قؽلیردی آندا آرام.
بغایت خوب ایدی اول شاه-شنگول
یۆزو گۆل، سؤزو بۆلبول، ساچی سۆنبول.
گۆلندام ایدی اول نیگارین آدی،
شکردن شیرین ایدی سؤزو دادی.
اوتانیر اینجی دیشی دانه‌سیندن،
صدف آغزینداکی دۆر دانه‌سیندن.
گۆموشدور، تازه بوین بیللوره بنزر،
ایکی جادو گؤزو سحّاره بنزر.
آنین کیمی کیمسنه گؤرمه‌میشدی،
آنی گؤرن نیشانین وئرمه‌میشدی.
اۆانار ایدی شمیدانی ایلینده،
یازاردی خط رقم توتموش الینده.
دیوانی خط ایچینده سِحر ائدردی،
او خطّ ایچینده یانی مئهر ائدردی.
چؽراق شؤوقو قامو پنجره‌لردن
ساچاردی شؤعله‌سین هر آرلردن.
نه یئرده ایسه اود پۆنهان دئگیلدیر
بولار گیزلنمگه ایمکان دئگیلدیر.
حرامیلر چۆن اول اودو گؤرورلر
دانیشیبان اول آره‌ده دورورلار.
دئدی احمد حرامی: بن واراییم،
کیمسنه وارمی بو کؤشکده گؤره‌ییم.
کمند آتدی یوخاری چؽخدی اول دم،
گؤرور کیم اوتورور بیر خوب-عالم.
قلم الده یازار یازی اوتورموش،
یۆزوندن گۆن کیبی بۆرقع گؤتورموش.
قاچان کیم قؽزی گؤردو دؤندو گئتدی،
یئنه یولداشلاری قاتینا یئتدی.
قؽزی اول اورمادی هرگیز محاله،
یئتیشمه‌دی آنین فیکری بو حاله.
دئدی: یۆرون گئده‌لیم، کیمسه یوخدور،
بیلین کیم فتحیمیز بو یولدا چوخدور.
اوروبان لافی بونلار تدبیر ائتدی،
ائشیت تقدیر ایشی آنلارا نئتدی.
روان و چۆست اول آرادان گئتدیلر،
خزینه‌دن یانا عازیم ائتدیلر.
گۆلندام سؤزلرینی دویموش ایدی،
الیندن قلمینی قویموش ایدی.
شولوقدم پنجره دیبینه واردی،
کمند بیغی اگیلدی، باخدی، گؤردی.
گؤرور اون کیشی قاتیراق گئدرلر،
خزینه‌دن یانا عازیم ائدرلر.
دئدی: بونلار اگر بیزدن اولایدی،
بو واختین قانجری سئیران قؽلایدی.
مگر بو کیشیلر خؽرسیزمی اولا،
آنین ایچین دۆشوب گئدر بو یولا؟
شو گنج آرسلان کیبی خوب-زمانه،
قاقیدی خیشم ایله اولدو دیوانه.
شولوقدم بئلینه قؽلینج قوشاندی،
بولاردان قورخدو و نه هئچ اۆشندی.
بولار چۆن خزنه قاپوسینه یئتدی،
یانینجا بونلارین سؤیله‌یه گئتدی.
بیر افسون اوخودو احمد حرامی،
خزینه اینله‌دی دۆشدو تمامی.
دۆکه‌لی چۆنکی آچیلدی قاپولار
اوتالو-اوتالو چۆن گئتدی بولار.
تاش ائشیکده قرار ائتدی نیگارین
پناه ائتدی نه‌دیر گؤر اینتیظارین.
یالین ائیله‌دی اول هیندی قؽلیجی،
گؤرون نه قؽلور اول فیتنه قؽلیجی.
گله‌لیم بیز حرامیلر سؤزونه،
بیله‌سیز آنلارین فیکری، سؤزو نه؟
خزینه‌‌یه بولار کیم گیردیلردی،
قوماش، آلتونو آقجا آلدیلاردی.
گؤهر، اینجی، عقیق، لعل–بدخشان،
قؽزیل، آلتون، جواهیر، دۆرّ و مرجان.
هزاران لون-لون الوانلی داشلار،
حسابسیز دخی آلتوت و گۆموشلر.
گرگینجه بولاردان آلدیلاردی،
گئرو گئتمگه نیت قؽلدیلاردی.
سؤزه گلدی دئدی احمد حرامی:
قؽلین بیر دم، ائی یولداشلار، آرامی.
دورون بیر دانیشیق وار ائیله‌یه‌لیم،
ایشیمیزین سونونو سؤیله‌یه‌لیم.
نه وار تانری بیر ایسه ایش ایکیدیر،
اؤلوم دئدیکلری سانما ایکیدیر.
مبادا ایزیمیز دویولموش اولا،
یولوموز دؤرد یانا قاپلانمیش اولا.
اول اوجدان منزیله ایره‌مه‌یووز
اؤگوموز، اوسوموز دره‌مه‌یووز.
نیشانیم دبرنیر دکین دئگیلدیر،
بو گۆن دامارلاریم ساکین دئگیلدیر.
بیرین-بیرین چؽغین تاشرا وارینیز
اولون حاضیر، یولونوزو گؤرونوز.
اۆچونوز، دؤردونوز تاشرا وارینجا،
بو ایش معلوم اولور بیر دم دورونجا.
هم آدم سسینه اورون قولاغی
گؤزدیبن قؽلین حاضیر یاراغی.
آنین کیبی اولورسا یورورون تئز،
بنه تئزجک گلین، خبر وئرون تئز.
حذر ائیله‌یه‌لیم بیز اول یاغیدان،
بنم گۆربوز یاغیلاری داغیدان.
بنیم نعره‌مه کیمسه دورماز ایردی،
نئجه کیشلر اۆنومدن جانی وئردی.
بولار گرچی بو ایشی تدبیر ائتدی،
خودا گؤر کیم نئجه‌یی تقدیر ائتدی.
همان اول بیری‌سینه کیم بویوردو،
یۆزون قاییرمادی قاپی‌یا سۆردو.
قاپی‌نین ایکیسین چؽخدی اگیلدی،
هامان تاش قاپیدا عؤمرو داغیلدی.
باشین چؽخاردی، کیم باخایدی آندان،
بوغازیندان چالار اول گۆل-خندان.
فلک پئیمانه‌‌سین اول دمده ایچدی،
باشی اورولدو آنین تاشرا دۆشدی.
بیری دخی ایریشدی اول شرابه،
نه شرابدیر عؤمور وئردی خرابه.
ماجال وئرمه‌دی آنی دخی چالدی،
همان دم گؤگده‌سیندن باشین آلدی.
قؽلینج ایله چۆن آنی دخی یؽخدی،
سۆرودی گؤگده‌سین تاشرا بوراخدی.
دگر نؤوبت یئنه آنین بیرینه،
واریر اول دخی آنلارین یئرینه.
هله نه سؤز اوزاداییم، ائ سرور،
دوقوزونون باشین کسدی او دیلبر.
همان احمد حرامی قالدی آندا،
قالانی یولداشلارین تاشدا سانیردی.
بو گز اول دخی قاپی‌یا یۆرودو،
قالانی غرق اولوب یاتیردی قاندا.
قاپی‌نین ایکیسین فی‌الحال چؽخدی،
ایریشدی تاش قاپیدان تاشرا باخدی.
باشین گؤستردی، یئنه چکمیش اولدی،
گۆلندام ایومک ایله آنی چالدی.
تپه‌سی‌نین ساچینی دری‌سیله
قؽلیج یئره بوراخدی سیله-سیله.
یئنه قالدیردی قؽلیجینی چالدی
چالامادی یوغوردو تاشرا گلدی.
الیندن قورتولور احمد حرامی
گؤرور یولداشلاری دۆپدوز تمامی.
نظر قؽلدی قؽزا، گؤردو کی، قؽزدی،
سارایدا گؤردوگودور، بیلدی، سئزدی.
ائیتدی کیم، ائ قؽز، ائتدین بنه سن،
اگر اؤلمز ایسم ائده‌م سنه بن.
همان بونو دئدی و دؤندو گئتدی
گئرو، گلدیگی یولا عازیم ائتدی.
گۆلندام دنگ اولوبان باتدی فیکره،
حقه یۆز توتدو، مشغول اولدو ذیکره.
تعجّوب ائیله‌دی بو ایشی گؤردو،
دۆن ایچینده عجایب سیرّه ایردی.
دئدی کیم، ائی کریم، قۆدرت سنیندیر،
تعالی‌الله، قامو حیکمت سنیندیر.
قؽلیجینی سیلیب قؽنینا قاتدی،
سارایینا گلیبن گیردی یاتدی.
او گئجه صبحه دکین قؽلدی تشویش،
عجایب حال ایدی دئر بو اولان ایش.
کئچیب اول دۆن یئنه چۆن اولدو گۆندوز،
نور ایله دولدو عالم یۆزو دۆپدوز.
قاچان خورشید کی، مشریقدن گؤروندی،
اولو داغلار قامو نور تاج اوروندی.
نورا باتدی قامو باشدان-باشادک
بو ج‍ۆمله نه کی، قورودان یاشادک.
یئنه جۆنبوشده اولدو خلق-عالم
قامو وحش و طویور و جینّ و آدم.
خزینه‌دار دخی خزنه‌‌یه واردی،
نظر قؽلدی نه آدام کی، نه گؤردی.
قاپی‌سی خزنه‌‌نین گؤردو آچیلمیش،
گۆموش آلتون کی، یوللارا ساچیلمیش.
دوقوز کیشی یاتیر باشی کسیلمیش،
قؽلیجلاری سؽنیب یایی یاسیلمیش.
چۆ گؤردی بونلاری اول دوردی گئتدی،
شهنشاه حضرتینه ایردی یئتدی.
دئدی بیر-بیر: نئجه گؤردیسه حالی،
شهنشاه دانلادی ایشبو خیالی.
دئدی وزیرلره: دورون وارالیم
نئجه حالدیر، نه باشلاردیر گؤره‌لیم.
آلیب وزیرلرینی گلدی سولطان،
بولاری گؤردو تانا قالدی سولطان.
خزینه‌دار مالی دردی و بولادی،
گئری یئرلی یئرینجه شۆکری قؽلدی.
دۆروست گلدی مالیم هرگیز کمی یوخ،
قامو یئرلی یئرینجه اسکیگی یوخ.
آنی گؤردی یئنه سولطان آچیلدی،
یۆرگی تازه‌لندی، سو ساچیلدی.
بویوردو قؽغیرین ائلده و شرده
بولون، ایستن، آران اغیار و یاردا.
منه بونون کیمی لۆطف ایشله‌ین کیم
بو دنلی خزنه‌‌یی باغیشلایان کیم.
نه کیشیدیر گتیرینیز گؤره‌ییم،
نه دنلی مال دیلر ایسه وئره‌ییم.
آچیلدی خلق ایچینده ایشبو دفتر،
اوخوندو خلق-عالم قؽلدی ازبر.
بولونمادی، بیلینمه‌دی بو مۆشکیل
کی، هرگیز حلّ اولونمادی بو مۆشکیل.
گۆلندام کیمسه‌یه سؤیله‌مه‌دی هئچ
بو رازی خالقا فاش ائیله‌مه‌دی هئچ.