منو
ایکینجی مجلیس
ایکینجی مجلیسه آغاز ائده‌لیم،
یئنه احمد حرامی‌یه گئده‌لیم.
قاچان کیم اول زخملی اولدی، قاچدی،
نئچه داغلار، نئچه صحرالار آشدی.
دۆنی گۆنه اولاییبان گئدردی،
آنیب یولداشلارینی آه ائدردی.
دئر ایدی: قانی سئوگیلی یارانلار،
نر آرسلان کیبی اول گۆربوز ارنلر.
الیمدن غافیلین چؽخدی نئده‌یین،
آواره اولدوم اوش قاندا گئده‌یین.
بیر-ایکی گۆن قرار ائتدی، اوتوردو،
گؤرون فیکرینده نه نسنه بیتیردی.
روان یئنه یئریندن اورو دوردو،
ساتین آلدی و اون آتلار گتیردی.
مالین، گنجین دۆکه‌لی آندا دردی،
او آتلار اۆستونه ج‍ۆمله‌سین اوردو.
بزیرگان شکلینه دۆزدو اؤزونو،
کریما عزم ائدیپ دوتتو یۆزونو.
قوماش دۆزدو کریمدا دۆرلو، الوان،
نه دۆرلو حیله ائدر اول نتاوان.
دلیم اوغلانلار آلدی آی صورتلی،
گؤزی نرگیز، یۆزی گۆل، بای سیرتلی.
دخی آلدی قؽز-اوغلانلار، خلاییق
حوری سانیر گؤرن بونلاری باییق.
یاراغین دۆزدو، قوشدو اول حرامی
کریمدا قالمادی آیروق ارامی.
یئنه باغدادا ساری اولدو روانه
قولاق اور بالله‌ی بو داسیتانه.
دۆنی گۆنه اولاییبان گئدردی،
بولاممی قؽزی دئ و فیکر ائدردی.
مگر بیر گۆن گؤروندو شهر-باغداد
گئدردی قایغی‌سین اولدو کؤنول شاد.
گلینجه خوجالار جاوین ائشیتدی،
قامو آتلاندی آنا قارشی گئتدی.
ایراقدان باختیلار بیر توز گؤروندو،
هاوانین یۆزو توز ایله بۆروندو.
دئدیلر کیم بو نه چوخلوق کیشیدیر،
بزیرگانلیق چری‌نین نه ایشیدیر؟
مگر کیم بو بیر ایقلیمین بگیدیر،
سانیرمیسیز بونو بیزیم بیغیدیر.
آتین کیشنه‌مه‌سی و چان آوازی
دولو اولموش ایدی اول اولو یازی.
خوجالار ائندی(لر) آتلی آتیندان
کی، بونونلا گؤروشمک نیتیندن.
بولارین خاطیری‌یچون اول دا ائندی،
گؤروشدی تئز گئرو آتینا میندی.
قؽلیب مۆروت خوجایی گتیردیلر
قاموسو آنا قوللوق یئتیردیلر.
کئچیب احمد بؽییق بوردو اوتوردو،
اوخودو اولولارینی گتیردی.
او شهرین کتخوداسی دخی بئله
بئزئستان کتخوداسی آنین ایله.
الینی آلدی آنلارین گتیردی،
دیل آچدی، سؤیله‌دی پرده گؤتوردی.
شهر کتخوداسینا دئر بیلیرون،
اؤزون یاخشی کیشی دؤولت اولورون.
گتیردیم ارمغانلار خانه یخشی،
بولار پادیشهیندورور بخشی.
دانیشیق ائیله‌یه‌لیم شاه ایله بیز
یامانلامان بیزی بیلیشدیرین سیز.
یئدی اوغلان گتیردیم آیدان آری،
یۆزو گۆلدور، شکردیر آغزی یاری.
یئدی دخی قؽز-اوغلانلار آی اۆزلو،
دینی اینجی کیبی، گۆل شهد سؤزلو.
یئدی هیندی قؽلیج، یئدی گؤزل آت،
یۆگورسه ائیله‌یه کارلانقیجی مات.
هم اۆچ گؤهر گتیرمیشم دخی اوش
قبول ائتسین کی، کؤنلوموز اولا خوش.
صاباحین خانا سنینله وارالیم،
مۆبارک یۆزونی خانین گؤره‌لیم.
آیتدی کتخودا دانلا گله‌یین،
تاپین نه کیم بویورورسا قؽلایین.
بیشیردی خوش طعاملار هم بویوردو،
قونوقلوق ائتدی، آنلاری دویوردو.
ایچیلدی شربت آندا، یئندی چۆن خون،
اولولارا گئییردی خلعت و دون.
چۆن آخشام ایریشبن گۆن تولوندو،
قامو داغلار باشی یاوی قؽلیندی.
گؤگون اۆزونه یولدوزلار ساچیلدی،
دانا یاخین یئنه بیر-بیر آچیلدی.
صاباحین کتخودا قوللوق یئتیردی،
خبر احمد حرامی‌یه گتیردی.
دئدی: خوجا، یاراقلانین گئده‌لیم،
بویور نه قوللوغون وارسا ائده‌لیم.
آتا آتلانیب اول ایکی گؤنولدو،
گؤره‌لیم بو نصیب کیمه سونولدو.
دۆکه‌لی ارمغانین آلدی واردی،
شهنشاه ائشیگینده گلدی، دوردو.
هامان دم کتخوداسی گیردی شاها
دئدی بیر-بیر بونو اول پادیشاها.
دۆکه‌لی وصفی پادشاه قؽلدی معلوم،
اوخونوز آنی دئدی شاه-مختوم.
گؤره‌لیم کیمدورور، نه خوجادیر اول
کی، بنیم عشقیمه چکمیش دلیم یول.
چؽخیب او کتخودا آلدی و گلدی،
گؤروب سولطان حرامی‌یی شاد اولدو.
الین اؤپدو شاهین احمد حرامی،
دلیم لۆطف ایله سؤیله‌دی کلامی.
بیلگی‌لرین بۆتون عرض ائتدی شاها
ایکن خوش گلدی غایت پادیشاها.
دئدی گرچی سیزه زحمتلر اولدو،
بلاکین بیزلره راحتلر اولدو.
دئدی احمد حرامی شاها: مۆطلق
یئر ائتدی عشقینیز جاندا مۆحقّق.
سنین عدلینی، اینصافین ائشیتدیم،
گؤنولده مئهرینی جاندا ایش ائتدیم.
دیلرم کی، دورام قاپیندا بن ده،
دلیم قول قاپونوزدادور بنده.
قاتی مۆشتاق ایدیم ایردیم قاپیندا،
گؤنولدن قول یازیلدیم اوش تاپیندا.
بحمدالله بو گۆن قاپینا ایردیم،
سنین دؤولتلی یۆزون، شاها، گؤردوم.
چۆن آنی گؤردو شاه خۆلقی‌یله سؤیلر
سخا و لۆطف و عدلین شرح ائیلر.
قولاق اوردو قاپیلدی سؤزلرینه،
نه بیلسین شاه آنین بو سیرلری نه؟!
شونون کیبی یئر ائتدی شاها اول ار
کئچیردی یانینا ائدیندی سرور.
گؤنولدن عشق ایله کئی سئودی جانی
قوماز یانیندان ائرته کئچه آنی.
کیشی گؤنلونده‌کین کیشی نه بیله،
نه وار ایچینده مگر فیتنه قؽلا.
بیر-ایکی گۆن بونون اۆستونه گئتدی،
شهنشاه گؤر نئجه بیر تدبیر ائتدی.
وزیرلری ایله بیر گۆن دانیشدی،
دئدی: شو خوجا عشقی بانا دۆشدو.
بو دنلی کی کرملر قؽلدی بانا
قؽزیمی وئریرم شۆکرانه اونا.
بانا بیر قول-قاناد اولسون اوتورسون،
ائلینه گئتمه‌سین، بنیمله دورسون.
وزیرلر مصلحت گؤردو سؤزونو،
ولی بیلمه‌دیلر معنی یۆزونو.
دئدی سولطان کی: بن بیلمز اولایین
آنا سؤیلن، نه‌دیر فیکری بیله‌یین.
مۆبارک دۆگون ائدیب باشلایاووز،
آنا گؤره ایشیمیز ایشله‌یه‌ووز.
بونون کیبی دانیشیق ائیله‌دیلر
مگر بیر گۆن وزیرلر سؤیله‌دیلر.
دئدیلر: خوجا، سوردو سنی سولطان،
کی، سندن گؤردی ائیلیک، مۆروت، احسان.
قؽزین ایسته‌یه‌لیم آلماق روامی؟
حلالین، خاتونون اولماق روامی؟
دئدی احمد حرامی: قاتینیزا
قول اولوب دوراییم حضرتینیزه.
نه کیم شه دئر ایسه بن آنه فرمان،
نئچون یوخ دئیه‌ون نه کیم دئسه خان.
قول اولدوم گئتمزم قاتیندان آیروق،
مۆتیعم بانا بویورورسا بویروق.
حرامی‌نین خود ایسته‌دیگی اولدو،
فلکده ایسته‌دیگین یئرده بولدو.
جاوابینی آنین چۆن آلدی بونلار،
گئنه سولطان قاتینا گلدی بونلار.
نه کیم احمد حرامی دئدی شاهه،
قامو عرض ائیله‌دیلر پادیشاهه.
سئویندی، آیدیر؛ ایمدی نئیله‌یه‌لیم
هله بیر قؽزا دخی سؤیله‌یه‌لیم.
نه دۆرلودور آنین گؤنلون گؤره‌لیم
بس آندان بو ایشه بۆنیاد اورالیم.
بیر-ایکی خاص خادیملر دورورلار،
دوروبان شاه قؽزینا گؤندریرلر.
ساراییندا خادیملر دورموش ایدی
خادیملر هم قاپویا وارمیش ایدی.
مگر خادیملری بیر دایه گؤردو،
خبر اول دمده گۆلندامه وئردی.
دئدی یاقوت و گؤهر لالا، ائی جان
دورور قاپیدا، ایستر گیره فرمان.
دئدی اول دایه‌یه اول دم گۆلندام،
نئچون قؽلیر ائشیکده آنلار آرام.
آلین گلین اولاری دئر گؤره‌ییم،
نه‌یه گلدی خبرلرین سوراییم.
هزاران عۆذریله آنلار اوتوردو
شولوقدم ماحضر نعمت گتیردی.
بولار خونی یئییب شۆکر ائیله‌دیلر
دوعا قؽلیب بو سؤزو سؤیله‌دیلر.
دئدی: مرجان، لالا ائی شوخ-شنگول
کی، سنسن جنّتین باغیندا بیر گۆل.
آتان وئریب ایدی بیز قوللارینی
خزاندان ساخلاسین حاق گۆللرینی.
شول اولو خوجا کی گلمیشدی بوندا
قاتی حؤرمتلیدیر آتان قاتوندا.
آتانیز سیزی آنا وئریبندیر
قوزوم دخی نه دئر، بیر گؤره‌یین دئر.
بودورور دانیشیغی گئجه-گۆندوز
روا گؤردو اۆمیدی دخی دۆپدوز.
بویور سن دخی نه دئرسن گؤره‌لیم،
خبر وئر بیزه شاها دگیره‌لیم.
گۆلندام بو سؤزو بیر-بیر ائشیتدی،
اؤزونه عاغلینی بیر-بیر ایش ائتدی.
آیتدی: نه عجب سؤز سؤیله‌دینیز،
بنی بوندا قاتی دنگ ائیله‌دینیز.
جاهاندا یوخمودور بیر شاهزاده
کی، وئریرلر بنی بیر خوریاده.
نیته روا گؤرور هئچ آنی باری
کی، بیر شاهین اولا قارقا شیکاری.
بو نه سؤزدور کی، سؤیلرسیز قاتیمدا
وۆقاریم یوخمودور غئیری قاپیمدا.
بولار آیدیر: ائی محبوب-زمانه،
ییگیده کیمسه بولوماز بهانه.
قاغان آرسلان کیبی یاخشی ییگیتدیر.
گؤزلدیر صورتی، نقشی ییگیتدیر.
یۆزو گؤکچک، یئرینجه عاغلی کامیل،
بین آرتوق قول قاراواش کندی‌نین بیل.
گۆلندام دئدی کی، ائی لالا، دینله
سؤزومه گؤره بیر ایش ائت کی، آنلا.
خبر وئر آتاما کیم، آنی آلسین،
بنیم کؤشکومه یاخین قارشو گلسین.
ایراقدان گؤسترین آنی گؤره‌ییم
کی، بن آندان سیزه خبر وئره‌ییم.
بولار آلقیش ائله‌دی ایکرام ائتدی،
گۆلندامین الینی اؤپدو گئتدی.
گئری سولطان قاتینا ایردی بونلار،
گۆلندام خبرینی وئردی بونلار.
گله‌لیم بیز گۆلندامین سؤزونه،
نه‌دیر حالی، نه‌دیر فیکری، سؤزو نه؟
هزاران دۆرلو اندیشه ائدیردی،
مۆدام فیکری حرامی‌یه گئدردی.
دئر ایدی کیم، بولاری قؽرمیش ایدیم،
بیرین اؤلدورمه‌ییب قورتارمیش ایدیم.
عجبدیر بو خوجا دئگیل ایسه اول،
مۆدام سریمده بودور آچیلان یول.
بو فیکر ایله یئدی غۆصّه نیگارین،
کیشی‌نین کیم بیلیر گؤنلونده وارین.
کئچیبن اول گئجه چۆن صبح اولدو،
دوروب احمد حرامی شاهه گلدی.
چۆ گلدی پادیشاهین حضرتینه
روان سولطان سۆوار اولدو آتینا.
بئله احمد حرامی بیندی آتا
قؽزین کؤشکونه یاخین گلدی آتا.
بیری‌سی گلدی خادیملرین آندا،
آنی گؤستردیلر اول خون-باختا.
اگیلیب باخدی کؤشکونون تاشیندان
بیلیر آنی شولوقدم جۆنبوشوندن.
دئدی بونو: بنه زینهار گرکمز.
کیشی کندی جانین اودا بوراخماز.
اگر آتام بنی بونا وئریرسه،
حلال اولسون قانین کیم اؤلدورورسه.
بنی آنا وئریرسه حال دۆشوار
کی، بو حالدا عجایب دۆرلو ایش وار.
چۆ لالا بو سؤزو آندان ائشیتدی
دلیم عۆذرو ایله گؤر نه ایش ائتدی.
دؤنوب دئدی: ایا مستور-عالم،
کی، سنسن جاهان ایچره خوب-عالم.
سیزه گلدیگیمیز عئیب ائتمه‌یه‌سیز.
آتان حؤکمیله گلدیک قاتینا بیز.
بونو دئدی و خادیم دوردو گئتدی،
گۆلندامین سؤزون شاهه ایلتدی.
بو گز سولطان دوروب گلدی قؽزینا،
قؽزی قارشو واریر سولطان اۆزونه.
گؤرور کیم، آتاسی گلیر یالوغوز،
گلیر ایلّا ملول، خاطیری یاووز.
ملول گؤردو آتاسین اولدو پۆرغم،
ایلری ائودی الین اؤپدو اول دم.
دلیم عیزّتله آلدی و گتیردی،
کئچیب تخت اۆستونه سولطان اوتوردو.
شهنشاه دئدی: ائی جانیم پاراسی
کی، سنسن گؤزومون آغی، قاراسی.
روامیدور بنیم سؤزوم سؽیاسان،
گرکمز اول اری بانا دئیه‌سن.
عیالیمسان بنیم سن هم جانیمسان،
جیگریمسن، داماریم، هم قانیمسان.
غرض بیر بوشلوق ایسه بو زاماندا
نئچون ایسته‌مه‌یه‌سن آنی سن ده؟!
ایراق یئره سنی وئریر اولورسام،
بنه (بیر) درددورور سنسیز اولورسام.
سنی بو ییگیده کبین ائده‌م بن،
یۆزونو گؤره دورام دم‌به‌دم بن.
سؤزوم یانلیش اولور ایسه اوتانام،
عیالیمسان، سنه یاووزمو سانام؟!
آتاسین دینله‌دی اول مهریبانی،
قؽزاردی گۆل کیبی بنزی، اوتانی.
تری دۆر کیبی یۆزونده دۆزولدو،
گؤزو نرگیزلرین اول دم سۆزولدو.
یاناغی گۆل کیبی اؤیله قؽزاردی
آتاسیندان اوتانیر، هم قؽزاردی.
ادب بیرله دئر: ائی دؤولتلی آتا
سخاوت کانی، ائی مۆروتلی آتا.
سیزه بیز قارشی سؤیله‌مک عیبدیر،
اولولار بو سؤزو بؤیله دئییبدیر.
بیزه سؤز سؤیله‌مک دۆشمز قاتیندا
همین قوللوق گرکدیر حضرتینده.
نه دئیه‌یین، آتا، فرمان سنیندیر،
اگر دردلی ایسم درمان سنیندیر.
قؽزیندان چۆنکی سولطان دینله‌دی سؤز،
دوعا قؽلدی و دئدی: ائی گؤزل یۆز.
هزاران دۆرلو آنا آلقیش ائتدی،
اسنله‌دی قؽزینی دوردو، گئتدی.
آتاسی گئدیجک آرتیردی دردین،
بو سؤزون سانما کیم اولایدی سردین.
ملول، غمگین قالیبان اول نیگارین
ساراردی گۆل یۆزونون نؤوباهارین.
دریغا، گؤر آتام بنیمله نئتدی،
الیم آلدی بنی یابانه آتدی.
گۆلندامین دیگرگون اولدو حالی،
حرامیدیر دۆنی، گۆنی خیالی.
یاتور اول گئجه غمگین زار و تنها،
ایچیندن کئچیریر نه سؤز، نه غوغا.
چۆ صبح اولدو یئرینده دوردو سولطان،
اوخودو بگلرین دردی اول خان.
دۆگون ساچی‌سینا گلدی اولولار،
اکابیرلر، امیرلر، یکتولولار.
قامو بگلر گلیر آندا ایریشیر،
دۆگون ایچون یاراق ائدیب دوروشور.
گلن خلقی یئدیردی، تویلادی خوش.
تمام قؽرخ گۆن دۆگونو ائیله‌دی خوش.
عجایب دۆرلو-دۆرلو نعمت و خون
یئدیلر قورت و قوش قالمادی مغبون.
گۆموش، آلتوندو تپسیله چاناقلار،
دولو-دولو ایچی نعمت تاباقلار.
حریصه، قلیه و دانه توتورقان
قوش اتلریله قویون ج‍ۆمله بۆریان.
چۆ دۆگون ساوولوب آخیرا ایردی،
حرامی اول گئجه گردگه گیردی.
ائشید ایمدی بو یاندان عجبلر،
ائشیدنلر آنی یاولاک عجبلر.
گۆلندامین مگر بیر رازداشی
وار ایدی، خوش ایدی آنینلا باشی.
گؤزل بیر قؽزدورور گندویه مانند
سئچیلمز بیر-بیریندن سؤزلری قند.
بیر آلما سانا ایدین اؤزلرینی،
گؤیردین ماهیتابان یۆزلرینی.
بیر-بیرینه بنزر ایدی مۆطلق
یاراتمیش صۆنعی بیرله آنلاری حق.
کۆچوجوکدن بیله اولالمیش ایدی،
گۆلندامین خویونو آلمیش ایدی.
گۆلندام آنا بیر-بیر وصف-حالین
اوتوردو دردینی دئدی خیالین.
دئدی اول قؽزا: گئت تئز وار دونان گل،
بنیم قایقولاریمی یابانا سال.
بنیم شکلیم اولوبان گردگه گیر،
سنینله آرادا اولسون بو تدبیر.
ساقین بو راضی کیمسه‌یه دئمه‌گیل،
بو سؤزو کیمسه‌یه فاش ائیله‌مه‌گیل.
دئدی اول قؽز: ائ محبوب-زمانیم،
فدا اولسون یولوندا دادلی جانیم.
باشیم اۆستونه نه کیم بویورورسان،
سؤزوندن چؽخمایام گر اؤلدورورسن.
واریب قؽز دونانیب گلدی اوتوردو،
بولار بو فیکریله نه ایش بیتیردی.
قاچان کیم اول دؤشک واختی اولوردو،
دونانیردی اول ایشه قؽز گلیردی.
گۆلندام یئرینه اول قؽز واریردی
چۆ حاشا! جاری‌یه واریب گؤروردو.
نئته کیم اول گئجه اولوردو حاجت،
قؽز ایله اولور ایدی اول حکایت.
تامام بیر ییل بو رسمه واردی بو ایش
بونون اۆستونه کئچدی بو یازی، قؽش.
گؤرون بو چرخ-قدّارین ایشینی،
بو مکّارین گل آنلا جۆنبوشینی.
قؽزا بیر گۆن ایریشدی امر-تقدیر
کی، بوزولدو بو اۆزدن رأی-تدبیر.
گۆلندام قؽلدی شؤیله زار-تنها
ملامت ایچره قالدی دنگ-شئیدا.
ائشیندن آیریلیب حال اولدو دۆشوار
دئر ایدی قانی اول یار-وفاکار.
چۆ یاخدی هیجر اودونا کند اؤزونو،
حقه ایسمارلادی اول دم اؤزونو.
دیلینی توتدو ابسمجک اوتوردو
وفاسی یوخ جاهانین چۆنکی گؤردی.
یئنه احمد حرامی‌یه گئده‌لیم.
قاچان کیم اول زخملی اولدی، قاچدی،
نئچه داغلار، نئچه صحرالار آشدی.
دۆنی گۆنه اولاییبان گئدردی،
آنیب یولداشلارینی آه ائدردی.
دئر ایدی: قانی سئوگیلی یارانلار،
نر آرسلان کیبی اول گۆربوز ارنلر.
الیمدن غافیلین چؽخدی نئده‌یین،
آواره اولدوم اوش قاندا گئده‌یین.
بیر-ایکی گۆن قرار ائتدی، اوتوردو،
گؤرون فیکرینده نه نسنه بیتیردی.
روان یئنه یئریندن اورو دوردو،
ساتین آلدی و اون آتلار گتیردی.
مالین، گنجین دۆکه‌لی آندا دردی،
او آتلار اۆستونه ج‍ۆمله‌سین اوردو.
بزیرگان شکلینه دۆزدو اؤزونو،
کریما عزم ائدیپ دوتتو یۆزونو.
قوماش دۆزدو کریمدا دۆرلو، الوان،
نه دۆرلو حیله ائدر اول نتاوان.
دلیم اوغلانلار آلدی آی صورتلی،
گؤزی نرگیز، یۆزی گۆل، بای سیرتلی.
دخی آلدی قؽز-اوغلانلار، خلاییق
حوری سانیر گؤرن بونلاری باییق.
یاراغین دۆزدو، قوشدو اول حرامی
کریمدا قالمادی آیروق ارامی.
یئنه باغدادا ساری اولدو روانه
قولاق اور بالله‌ی بو داسیتانه.
دۆنی گۆنه اولاییبان گئدردی،
بولاممی قؽزی دئ و فیکر ائدردی.
مگر بیر گۆن گؤروندو شهر-باغداد
گئدردی قایغی‌سین اولدو کؤنول شاد.
گلینجه خوجالار جاوین ائشیتدی،
قامو آتلاندی آنا قارشی گئتدی.
ایراقدان باختیلار بیر توز گؤروندو،
هاوانین یۆزو توز ایله بۆروندو.
دئدیلر کیم بو نه چوخلوق کیشیدیر،
بزیرگانلیق چری‌نین نه ایشیدیر؟
مگر کیم بو بیر ایقلیمین بگیدیر،
سانیرمیسیز بونو بیزیم بیغیدیر.
آتین کیشنه‌مه‌سی و چان آوازی
دولو اولموش ایدی اول اولو یازی.
خوجالار ائندی(لر) آتلی آتیندان
کی، بونونلا گؤروشمک نیتیندن.
بولارین خاطیری‌یچون اول دا ائندی،
گؤروشدی تئز گئرو آتینا میندی.
قؽلیب مۆروت خوجایی گتیردیلر
قاموسو آنا قوللوق یئتیردیلر.
کئچیب احمد بؽییق بوردو اوتوردو،
اوخودو اولولارینی گتیردی.
او شهرین کتخوداسی دخی بئله
بئزئستان کتخوداسی آنین ایله.
الینی آلدی آنلارین گتیردی،
دیل آچدی، سؤیله‌دی پرده گؤتوردی.
شهر کتخوداسینا دئر بیلیرون،
اؤزون یاخشی کیشی دؤولت اولورون.
گتیردیم ارمغانلار خانه یخشی،
بولار پادیشهیندورور بخشی.
دانیشیق ائیله‌یه‌لیم شاه ایله بیز
یامانلامان بیزی بیلیشدیرین سیز.
یئدی اوغلان گتیردیم آیدان آری،
یۆزو گۆلدور، شکردیر آغزی یاری.
یئدی دخی قؽز-اوغلانلار آی اۆزلو،
دینی اینجی کیبی، گۆل شهد سؤزلو.
یئدی هیندی قؽلیج، یئدی گؤزل آت،
یۆگورسه ائیله‌یه کارلانقیجی مات.
هم اۆچ گؤهر گتیرمیشم دخی اوش
قبول ائتسین کی، کؤنلوموز اولا خوش.
صاباحین خانا سنینله وارالیم،
مۆبارک یۆزونی خانین گؤره‌لیم.
آیتدی کتخودا دانلا گله‌یین،
تاپین نه کیم بویورورسا قؽلایین.
بیشیردی خوش طعاملار هم بویوردو،
قونوقلوق ائتدی، آنلاری دویوردو.
ایچیلدی شربت آندا، یئندی چۆن خون،
اولولارا گئییردی خلعت و دون.
چۆن آخشام ایریشبن گۆن تولوندو،
قامو داغلار باشی یاوی قؽلیندی.
گؤگون اۆزونه یولدوزلار ساچیلدی،
دانا یاخین یئنه بیر-بیر آچیلدی.
صاباحین کتخودا قوللوق یئتیردی،
خبر احمد حرامی‌یه گتیردی.
دئدی: خوجا، یاراقلانین گئده‌لیم،
بویور نه قوللوغون وارسا ائده‌لیم.
آتا آتلانیب اول ایکی گؤنولدو،
گؤره‌لیم بو نصیب کیمه سونولدو.
دۆکه‌لی ارمغانین آلدی واردی،
شهنشاه ائشیگینده گلدی، دوردو.
هامان دم کتخوداسی گیردی شاها
دئدی بیر-بیر بونو اول پادیشاها.
دۆکه‌لی وصفی پادشاه قؽلدی معلوم،
اوخونوز آنی دئدی شاه-مختوم.
گؤره‌لیم کیمدورور، نه خوجادیر اول
کی، بنیم عشقیمه چکمیش دلیم یول.
چؽخیب او کتخودا آلدی و گلدی،
گؤروب سولطان حرامی‌یی شاد اولدو.
الین اؤپدو شاهین احمد حرامی،
دلیم لۆطف ایله سؤیله‌دی کلامی.
بیلگی‌لرین بۆتون عرض ائتدی شاها
ایکن خوش گلدی غایت پادیشاها.
دئدی گرچی سیزه زحمتلر اولدو،
بلاکین بیزلره راحتلر اولدو.
دئدی احمد حرامی شاها: مۆطلق
یئر ائتدی عشقینیز جاندا مۆحقّق.
سنین عدلینی، اینصافین ائشیتدیم،
گؤنولده مئهرینی جاندا ایش ائتدیم.
دیلرم کی، دورام قاپیندا بن ده،
دلیم قول قاپونوزدادور بنده.
قاتی مۆشتاق ایدیم ایردیم قاپیندا،
گؤنولدن قول یازیلدیم اوش تاپیندا.
بحمدالله بو گۆن قاپینا ایردیم،
سنین دؤولتلی یۆزون، شاها، گؤردوم.
چۆن آنی گؤردو شاه خۆلقی‌یله سؤیلر
سخا و لۆطف و عدلین شرح ائیلر.
قولاق اوردو قاپیلدی سؤزلرینه،
نه بیلسین شاه آنین بو سیرلری نه؟!
شونون کیبی یئر ائتدی شاها اول ار
کئچیردی یانینا ائدیندی سرور.
گؤنولدن عشق ایله کئی سئودی جانی
قوماز یانیندان ائرته کئچه آنی.
کیشی گؤنلونده‌کین کیشی نه بیله،
نه وار ایچینده مگر فیتنه قؽلا.
بیر-ایکی گۆن بونون اۆستونه گئتدی،
شهنشاه گؤر نئجه بیر تدبیر ائتدی.
وزیرلری ایله بیر گۆن دانیشدی،
دئدی: شو خوجا عشقی بانا دۆشدو.
بو دنلی کی کرملر قؽلدی بانا
قؽزیمی وئریرم شۆکرانه اونا.
بانا بیر قول-قاناد اولسون اوتورسون،
ائلینه گئتمه‌سین، بنیمله دورسون.
وزیرلر مصلحت گؤردو سؤزونو،
ولی بیلمه‌دیلر معنی یۆزونو.
دئدی سولطان کی: بن بیلمز اولایین
آنا سؤیلن، نه‌دیر فیکری بیله‌یین.
مۆبارک دۆگون ائدیب باشلایاووز،
آنا گؤره ایشیمیز ایشله‌یه‌ووز.
بونون کیبی دانیشیق ائیله‌دیلر
مگر بیر گۆن وزیرلر سؤیله‌دیلر.
دئدیلر: خوجا، سوردو سنی سولطان،
کی، سندن گؤردی ائیلیک، مۆروت، احسان.
قؽزین ایسته‌یه‌لیم آلماق روامی؟
حلالین، خاتونون اولماق روامی؟
دئدی احمد حرامی: قاتینیزا
قول اولوب دوراییم حضرتینیزه.
نه کیم شه دئر ایسه بن آنه فرمان،
نئچون یوخ دئیه‌ون نه کیم دئسه خان.
قول اولدوم گئتمزم قاتیندان آیروق،
مۆتیعم بانا بویورورسا بویروق.
حرامی‌نین خود ایسته‌دیگی اولدو،
فلکده ایسته‌دیگین یئرده بولدو.
جاوابینی آنین چۆن آلدی بونلار،
گئنه سولطان قاتینا گلدی بونلار.
نه کیم احمد حرامی دئدی شاهه،
قامو عرض ائیله‌دیلر پادیشاهه.
سئویندی، آیدیر؛ ایمدی نئیله‌یه‌لیم
هله بیر قؽزا دخی سؤیله‌یه‌لیم.
نه دۆرلودور آنین گؤنلون گؤره‌لیم
بس آندان بو ایشه بۆنیاد اورالیم.
بیر-ایکی خاص خادیملر دورورلار،
دوروبان شاه قؽزینا گؤندریرلر.
ساراییندا خادیملر دورموش ایدی
خادیملر هم قاپویا وارمیش ایدی.
مگر خادیملری بیر دایه گؤردو،
خبر اول دمده گۆلندامه وئردی.
دئدی یاقوت و گؤهر لالا، ائی جان
دورور قاپیدا، ایستر گیره فرمان.
دئدی اول دایه‌یه اول دم گۆلندام،
نئچون قؽلیر ائشیکده آنلار آرام.
آلین گلین اولاری دئر گؤره‌ییم،
نه‌یه گلدی خبرلرین سوراییم.
هزاران عۆذریله آنلار اوتوردو
شولوقدم ماحضر نعمت گتیردی.
بولار خونی یئییب شۆکر ائیله‌دیلر
دوعا قؽلیب بو سؤزو سؤیله‌دیلر.
دئدی: مرجان، لالا ائی شوخ-شنگول
کی، سنسن جنّتین باغیندا بیر گۆل.
آتان وئریب ایدی بیز قوللارینی
خزاندان ساخلاسین حاق گۆللرینی.
شول اولو خوجا کی گلمیشدی بوندا
قاتی حؤرمتلیدیر آتان قاتوندا.
آتانیز سیزی آنا وئریبندیر
قوزوم دخی نه دئر، بیر گؤره‌یین دئر.
بودورور دانیشیغی گئجه-گۆندوز
روا گؤردو اۆمیدی دخی دۆپدوز.
بویور سن دخی نه دئرسن گؤره‌لیم،
خبر وئر بیزه شاها دگیره‌لیم.
گۆلندام بو سؤزو بیر-بیر ائشیتدی،
اؤزونه عاغلینی بیر-بیر ایش ائتدی.
آیتدی: نه عجب سؤز سؤیله‌دینیز،
بنی بوندا قاتی دنگ ائیله‌دینیز.
جاهاندا یوخمودور بیر شاهزاده
کی، وئریرلر بنی بیر خوریاده.
نیته روا گؤرور هئچ آنی باری
کی، بیر شاهین اولا قارقا شیکاری.
بو نه سؤزدور کی، سؤیلرسیز قاتیمدا
وۆقاریم یوخمودور غئیری قاپیمدا.
بولار آیدیر: ائی محبوب-زمانه،
ییگیده کیمسه بولوماز بهانه.
قاغان آرسلان کیبی یاخشی ییگیتدیر.
گؤزلدیر صورتی، نقشی ییگیتدیر.
یۆزو گؤکچک، یئرینجه عاغلی کامیل،
بین آرتوق قول قاراواش کندی‌نین بیل.
گۆلندام دئدی کی، ائی لالا، دینله
سؤزومه گؤره بیر ایش ائت کی، آنلا.
خبر وئر آتاما کیم، آنی آلسین،
بنیم کؤشکومه یاخین قارشو گلسین.
ایراقدان گؤسترین آنی گؤره‌ییم
کی، بن آندان سیزه خبر وئره‌ییم.
بولار آلقیش ائله‌دی ایکرام ائتدی،
گۆلندامین الینی اؤپدو گئتدی.
گئری سولطان قاتینا ایردی بونلار،
گۆلندام خبرینی وئردی بونلار.
گله‌لیم بیز گۆلندامین سؤزونه،
نه‌دیر حالی، نه‌دیر فیکری، سؤزو نه؟
هزاران دۆرلو اندیشه ائدیردی،
مۆدام فیکری حرامی‌یه گئدردی.
دئر ایدی کیم، بولاری قؽرمیش ایدیم،
بیرین اؤلدورمه‌ییب قورتارمیش ایدیم.
عجبدیر بو خوجا دئگیل ایسه اول،
مۆدام سریمده بودور آچیلان یول.
بو فیکر ایله یئدی غۆصّه نیگارین،
کیشی‌نین کیم بیلیر گؤنلونده وارین.
کئچیبن اول گئجه چۆن صبح اولدو،
دوروب احمد حرامی شاهه گلدی.
چۆ گلدی پادیشاهین حضرتینه
روان سولطان سۆوار اولدو آتینا.
بئله احمد حرامی بیندی آتا
قؽزین کؤشکونه یاخین گلدی آتا.
بیری‌سی گلدی خادیملرین آندا،
آنی گؤستردیلر اول خون-باختا.
اگیلیب باخدی کؤشکونون تاشیندان
بیلیر آنی شولوقدم جۆنبوشوندن.
دئدی بونو: بنه زینهار گرکمز.
کیشی کندی جانین اودا بوراخماز.
اگر آتام بنی بونا وئریرسه،
حلال اولسون قانین کیم اؤلدورورسه.
بنی آنا وئریرسه حال دۆشوار
کی، بو حالدا عجایب دۆرلو ایش وار.
چۆ لالا بو سؤزو آندان ائشیتدی
دلیم عۆذرو ایله گؤر نه ایش ائتدی.
دؤنوب دئدی: ایا مستور-عالم،
کی، سنسن جاهان ایچره خوب-عالم.
سیزه گلدیگیمیز عئیب ائتمه‌یه‌سیز.
آتان حؤکمیله گلدیک قاتینا بیز.
بونو دئدی و خادیم دوردو گئتدی،
گۆلندامین سؤزون شاهه ایلتدی.
بو گز سولطان دوروب گلدی قؽزینا،
قؽزی قارشو واریر سولطان اۆزونه.
گؤرور کیم، آتاسی گلیر یالوغوز،
گلیر ایلّا ملول، خاطیری یاووز.
ملول گؤردو آتاسین اولدو پۆرغم،
ایلری ائودی الین اؤپدو اول دم.
دلیم عیزّتله آلدی و گتیردی،
کئچیب تخت اۆستونه سولطان اوتوردو.
شهنشاه دئدی: ائی جانیم پاراسی
کی، سنسن گؤزومون آغی، قاراسی.
روامیدور بنیم سؤزوم سؽیاسان،
گرکمز اول اری بانا دئیه‌سن.
عیالیمسان بنیم سن هم جانیمسان،
جیگریمسن، داماریم، هم قانیمسان.
غرض بیر بوشلوق ایسه بو زاماندا
نئچون ایسته‌مه‌یه‌سن آنی سن ده؟!
ایراق یئره سنی وئریر اولورسام،
بنه (بیر) درددورور سنسیز اولورسام.
سنی بو ییگیده کبین ائده‌م بن،
یۆزونو گؤره دورام دم‌به‌دم بن.
سؤزوم یانلیش اولور ایسه اوتانام،
عیالیمسان، سنه یاووزمو سانام؟!
آتاسین دینله‌دی اول مهریبانی،
قؽزاردی گۆل کیبی بنزی، اوتانی.
تری دۆر کیبی یۆزونده دۆزولدو،
گؤزو نرگیزلرین اول دم سۆزولدو.
یاناغی گۆل کیبی اؤیله قؽزاردی
آتاسیندان اوتانیر، هم قؽزاردی.
ادب بیرله دئر: ائی دؤولتلی آتا
سخاوت کانی، ائی مۆروتلی آتا.
سیزه بیز قارشی سؤیله‌مک عیبدیر،
اولولار بو سؤزو بؤیله دئییبدیر.
بیزه سؤز سؤیله‌مک دۆشمز قاتیندا
همین قوللوق گرکدیر حضرتینده.
نه دئیه‌یین، آتا، فرمان سنیندیر،
اگر دردلی ایسم درمان سنیندیر.
قؽزیندان چۆنکی سولطان دینله‌دی سؤز،
دوعا قؽلدی و دئدی: ائی گؤزل یۆز.
هزاران دۆرلو آنا آلقیش ائتدی،
اسنله‌دی قؽزینی دوردو، گئتدی.
آتاسی گئدیجک آرتیردی دردین،
بو سؤزون سانما کیم اولایدی سردین.
ملول، غمگین قالیبان اول نیگارین
ساراردی گۆل یۆزونون نؤوباهارین.
دریغا، گؤر آتام بنیمله نئتدی،
الیم آلدی بنی یابانه آتدی.
گۆلندامین دیگرگون اولدو حالی،
حرامیدیر دۆنی، گۆنی خیالی.
یاتور اول گئجه غمگین زار و تنها،
ایچیندن کئچیریر نه سؤز، نه غوغا.
چۆ صبح اولدو یئرینده دوردو سولطان،
اوخودو بگلرین دردی اول خان.
دۆگون ساچی‌سینا گلدی اولولار،
اکابیرلر، امیرلر، یکتولولار.
قامو بگلر گلیر آندا ایریشیر،
دۆگون ایچون یاراق ائدیب دوروشور.
گلن خلقی یئدیردی، تویلادی خوش.
تمام قؽرخ گۆن دۆگونو ائیله‌دی خوش.
عجایب دۆرلو-دۆرلو نعمت و خون
یئدیلر قورت و قوش قالمادی مغبون.
گۆموش، آلتوندو تپسیله چاناقلار،
دولو-دولو ایچی نعمت تاباقلار.
حریصه، قلیه و دانه توتورقان
قوش اتلریله قویون ج‍ۆمله بۆریان.
چۆ دۆگون ساوولوب آخیرا ایردی،
حرامی اول گئجه گردگه گیردی.
ائشید ایمدی بو یاندان عجبلر،
ائشیدنلر آنی یاولاک عجبلر.
گۆلندامین مگر بیر رازداشی
وار ایدی، خوش ایدی آنینلا باشی.
گؤزل بیر قؽزدورور گندویه مانند
سئچیلمز بیر-بیریندن سؤزلری قند.
بیر آلما سانا ایدین اؤزلرینی،
گؤیردین ماهیتابان یۆزلرینی.
بیر-بیرینه بنزر ایدی مۆطلق
یاراتمیش صۆنعی بیرله آنلاری حق.
کۆچوجوکدن بیله اولالمیش ایدی،
گۆلندامین خویونو آلمیش ایدی.
گۆلندام آنا بیر-بیر وصف-حالین
اوتوردو دردینی دئدی خیالین.
دئدی اول قؽزا: گئت تئز وار دونان گل،
بنیم قایقولاریمی یابانا سال.
بنیم شکلیم اولوبان گردگه گیر،
سنینله آرادا اولسون بو تدبیر.
ساقین بو راضی کیمسه‌یه دئمه‌گیل،
بو سؤزو کیمسه‌یه فاش ائیله‌مه‌گیل.
دئدی اول قؽز: ائ محبوب-زمانیم،
فدا اولسون یولوندا دادلی جانیم.
باشیم اۆستونه نه کیم بویورورسان،
سؤزوندن چؽخمایام گر اؤلدورورسن.
واریب قؽز دونانیب گلدی اوتوردو،
بولار بو فیکریله نه ایش بیتیردی.
قاچان کیم اول دؤشک واختی اولوردو،
دونانیردی اول ایشه قؽز گلیردی.
گۆلندام یئرینه اول قؽز واریردی
چۆ حاشا! جاری‌یه واریب گؤروردو.
نئته کیم اول گئجه اولوردو حاجت،
قؽز ایله اولور ایدی اول حکایت.
تامام بیر ییل بو رسمه واردی بو ایش
بونون اۆستونه کئچدی بو یازی، قؽش.
گؤرون بو چرخ-قدّارین ایشینی،
بو مکّارین گل آنلا جۆنبوشینی.
قؽزا بیر گۆن ایریشدی امر-تقدیر
کی، بوزولدو بو اۆزدن رأی-تدبیر.
گۆلندام قؽلدی شؤیله زار-تنها
ملامت ایچره قالدی دنگ-شئیدا.
ائشیندن آیریلیب حال اولدو دۆشوار
دئر ایدی قانی اول یار-وفاکار.
چۆ یاخدی هیجر اودونا کند اؤزونو،
حقه ایسمارلادی اول دم اؤزونو.
دیلینی توتدو ابسمجک اوتوردو
وفاسی یوخ جاهانین چۆنکی گؤردی.