منو
سۆرگون
قووولدوم آه، وطنیمدن، ائلیمدن،
ایللر بویو نه‌لر گؤردوم، نه‌لر من.
داشدان-داشا دیدی باشیم غۆربتده،
مؤحنت اولدو یار-یولداشیم غۆربتده.
توفان قوپدو، پنجه‌لشدیم یئللرله،
یاغیش یاغدی، آخیب گئتدیم سئللرله!
کؤلگه‌لر تک داغی، داشی دولاشدیم،
اؤلوملرله، قارانلیقلا دالاشدیم.
حارام اولدو منه بابا اوجاغی،
یوردوم اولدو کاروانسارا بوجاغی.
آجلیق چکیب، کورلوق گؤردوم دۆنیادا،
کئچدی شامیم، سؤندو اودوم، اوجاغیم.
مندن سونرا آخماز اولدو بولاغیم.
بلالی آی هله باشا چاتمادان،
بوز داغلارا گۆنش ایشیق سالمادان،
«سو باشیندان» بیر گۆن کئچدیم صبح چاغی،
گؤردوم سؤنوب خالقین اودو، اوجاغی.
قاچیب گئتدیم او جهنم اودوندان:
گؤردوم بۆتون یئرده اؤلوم، آتش، قان!
منزیل کسیب، گئتدیم-گئتدیم ایکیندی،
نه چای گؤردوم، نه باغ، نه بیر تیکینتی!
گؤردوم یالنیز کتدن ایراق، بیر آغا
بیر اسیری سالیب قارا بیر داما.
سو ایسته‌دیم، جاواب آلدیم قؽرمانجلا،
آغزی قانلی اؤتوب گئتدیم یاماجلا...
گزدیم چؤلو، گؤرمه‌دیم ده هئچ کیمی،
یول اۆزره دۆشدوم قارا داش کیمی!
سحر منی بیر اینجه سس اویاتدی،
اۆرگیمه یارا ووروب قاناتدی.
تورپاق اۆسته نه‌دن بئله یاتیبسان؟
هاردان گلیب بورالارا چاتیبسان؟
آغزین قانلی، اۆستون-باشین توزلودور
سو ایسترسن؟ گل ایچ، سرین، بوزلودور.
باخیب گؤردوم: آلنی پوللو گلیندیر
بستی‌سینین سویو شیرین، سریندیر.
ائشیتدیمسه اونون آیدین، شن سسین
گؤزلرینده گؤردوم غمین کؤلگه‌سین.
دئدیم: «گؤزل، بوراخ منی، گئت یانا!
اللرینی بولاشدیرما آل قانا...
بوراخ منی، کؤلگه‌لیکده دینجلیم،
سن گئت کنده، هارا دئسن من گلیم.»
آغاجلیقدا قارا بیر دام گؤستریب،
دئدی: «تئز گل، سن غریبسن، بیز غریب...»
پالچیق بیر ائو، قارانلیقدیر هر یانی!
بیر زینداندیر ازن، بوغان اینسانی!
یئری شئهدیر، دیوارلاری شئه، یؽخیق،
قاپی‌سیندان دۆشور یئره آل ایشیق.
کیلیم اۆسته اوتورموشدور بیر قاری،
گؤزو یاشلی، رنگی اوچوق ساپ-ساری.
بیر بوجاقدا کؤهنه بئشیک ساللانیر،
هیسلی قارا بیر اوجاقدا اود یانیر.
باهار کیمی گلین گیریر قاپیدان!
توتموش الده سۆدله دولو «کوماجدان»،
سۆفره سالیب، — قوناق یاخین گل، دئییر،
منه چؤرک وئریب، اؤزو ده یئییر...
— نئچه ائو وار؟ سوروشورام بو کتده؟
— آختارما سن، قوناق، آدام بو کتده...
قورخودوردو ارباب بیزی هر گئجه،
اؤلوم دؤیور قاپیمیزی هر گئجه!
کؤک سالیبدیر، قوناق، شئیطان بو کتده!
نه آختاریر ویران اولان بو کتده؟
اۆرگیمده سؤزو یانغین وارسا دا،
آیاقلاریم یارا، باشماق دارسا دا.
دالیمجا آه اؤلگون کؤلگم سۆرونور!
قارا اؤلوم منه آیدین گؤرونور!
یولا دۆشوب یئنه یولدان کئچیرم،
شورانلیقدا آجی سولار ایچیرم.
دۆشونورم: بؤیوک، گئنیش جاهانا،
کیم غم سالدی، غرق ائله‌دی آل قانا؟
غملنیرم کندلی یئری سۆرنده!
بوز،آغ، قارا کؤشنلری گؤرنده...
لۆت آغاجدان قوشلار اوچوب گئدرکن،
پاییز گۆنو داغدان قاش-گؤز ائدرکن.
گۆنش قؽزیل آلوو ساچیر هر یانا،
لاکین عالم اوندان اولموش غم‌خانا،
تۆکنمزدیر بو دۆنیانین ثروتی،
یوخ کندلی‌نین نه چؤرگی، نه اتی.
کندلی حاقین ایسته‌ینده، مۆلکدار
دیوان توتار اونا، هم ده شر آتار!
بسله‌دیگی باغدان اونا پای وئرمز،
ایشلدرکن چؤرک وئرمز، چای وئرمز!
وحشی کیمی کندلی یاشار نیکبتده،
قووولارکن جانی چؽخار غۆربتده.
جان یاندیرار بو اؤلکه‌ده کیم اونا؟
حق دانیشسا، بویانار او آل قانا!
ساوالانین اودو، سویو قاینادیر،
باخسان اۆفوق آچیق ماوی آینادیر!
بو یئر یاشیل بیر جنّتدیر ائل اۆچون،
بئله گؤزل اولماز یاپون، هیند-چین.
بو یئر بیر آز اردبیلدن یوخاری،
سرعیندیر، ایستی سولار دیاری.
باهار سونو داغلاریندا اریر قار،
یای آراسی قؽزیل گۆللر آچیلار.
بال آریسی اوندا مکان سالیبدیر،
بال رنگینی کهربادان آلیبدیر.
جنّتلردن سۆرگون اولان گؤزللر
سرعینده هر یای ظۆهور ائدرلر.
بوراخ بایقوش خارابادا بانلاسین،
خالقی دۆشمن سؤیوب-سؤیوب، دانلاسین.
لاکین زامان دییشمزدیر مدارین،
قورومازدیر قؽزیل قانی احرارین.
شاعیر یئنه شعر یازار ائل اۆچون،
قارلار اریر، چایلار اۆچون، سئل اۆچون،
بوز بولودلار گۆنون اؤنون توتامماز،
اؤزگه اویماق یوردوموزو اودامماز.
ایللر بویو نه‌لر گؤردوم، نه‌لر من.
داشدان-داشا دیدی باشیم غۆربتده،
مؤحنت اولدو یار-یولداشیم غۆربتده.
توفان قوپدو، پنجه‌لشدیم یئللرله،
یاغیش یاغدی، آخیب گئتدیم سئللرله!
کؤلگه‌لر تک داغی، داشی دولاشدیم،
اؤلوملرله، قارانلیقلا دالاشدیم.
حارام اولدو منه بابا اوجاغی،
یوردوم اولدو کاروانسارا بوجاغی.
آجلیق چکیب، کورلوق گؤردوم دۆنیادا،
کئچدی شامیم، سؤندو اودوم، اوجاغیم.
مندن سونرا آخماز اولدو بولاغیم.
بلالی آی هله باشا چاتمادان،
بوز داغلارا گۆنش ایشیق سالمادان،
«سو باشیندان» بیر گۆن کئچدیم صبح چاغی،
گؤردوم سؤنوب خالقین اودو، اوجاغی.
قاچیب گئتدیم او جهنم اودوندان:
گؤردوم بۆتون یئرده اؤلوم، آتش، قان!
منزیل کسیب، گئتدیم-گئتدیم ایکیندی،
نه چای گؤردوم، نه باغ، نه بیر تیکینتی!
گؤردوم یالنیز کتدن ایراق، بیر آغا
بیر اسیری سالیب قارا بیر داما.
سو ایسته‌دیم، جاواب آلدیم قؽرمانجلا،
آغزی قانلی اؤتوب گئتدیم یاماجلا...
گزدیم چؤلو، گؤرمه‌دیم ده هئچ کیمی،
یول اۆزره دۆشدوم قارا داش کیمی!
سحر منی بیر اینجه سس اویاتدی،
اۆرگیمه یارا ووروب قاناتدی.
تورپاق اۆسته نه‌دن بئله یاتیبسان؟
هاردان گلیب بورالارا چاتیبسان؟
آغزین قانلی، اۆستون-باشین توزلودور
سو ایسترسن؟ گل ایچ، سرین، بوزلودور.
باخیب گؤردوم: آلنی پوللو گلیندیر
بستی‌سینین سویو شیرین، سریندیر.
ائشیتدیمسه اونون آیدین، شن سسین
گؤزلرینده گؤردوم غمین کؤلگه‌سین.
دئدیم: «گؤزل، بوراخ منی، گئت یانا!
اللرینی بولاشدیرما آل قانا...
بوراخ منی، کؤلگه‌لیکده دینجلیم،
سن گئت کنده، هارا دئسن من گلیم.»
آغاجلیقدا قارا بیر دام گؤستریب،
دئدی: «تئز گل، سن غریبسن، بیز غریب...»
پالچیق بیر ائو، قارانلیقدیر هر یانی!
بیر زینداندیر ازن، بوغان اینسانی!
یئری شئهدیر، دیوارلاری شئه، یؽخیق،
قاپی‌سیندان دۆشور یئره آل ایشیق.
کیلیم اۆسته اوتورموشدور بیر قاری،
گؤزو یاشلی، رنگی اوچوق ساپ-ساری.
بیر بوجاقدا کؤهنه بئشیک ساللانیر،
هیسلی قارا بیر اوجاقدا اود یانیر.
باهار کیمی گلین گیریر قاپیدان!
توتموش الده سۆدله دولو «کوماجدان»،
سۆفره سالیب، — قوناق یاخین گل، دئییر،
منه چؤرک وئریب، اؤزو ده یئییر...
— نئچه ائو وار؟ سوروشورام بو کتده؟
— آختارما سن، قوناق، آدام بو کتده...
قورخودوردو ارباب بیزی هر گئجه،
اؤلوم دؤیور قاپیمیزی هر گئجه!
کؤک سالیبدیر، قوناق، شئیطان بو کتده!
نه آختاریر ویران اولان بو کتده؟
اۆرگیمده سؤزو یانغین وارسا دا،
آیاقلاریم یارا، باشماق دارسا دا.
دالیمجا آه اؤلگون کؤلگم سۆرونور!
قارا اؤلوم منه آیدین گؤرونور!
یولا دۆشوب یئنه یولدان کئچیرم،
شورانلیقدا آجی سولار ایچیرم.
دۆشونورم: بؤیوک، گئنیش جاهانا،
کیم غم سالدی، غرق ائله‌دی آل قانا؟
غملنیرم کندلی یئری سۆرنده!
بوز،آغ، قارا کؤشنلری گؤرنده...
لۆت آغاجدان قوشلار اوچوب گئدرکن،
پاییز گۆنو داغدان قاش-گؤز ائدرکن.
گۆنش قؽزیل آلوو ساچیر هر یانا،
لاکین عالم اوندان اولموش غم‌خانا،
تۆکنمزدیر بو دۆنیانین ثروتی،
یوخ کندلی‌نین نه چؤرگی، نه اتی.
کندلی حاقین ایسته‌ینده، مۆلکدار
دیوان توتار اونا، هم ده شر آتار!
بسله‌دیگی باغدان اونا پای وئرمز،
ایشلدرکن چؤرک وئرمز، چای وئرمز!
وحشی کیمی کندلی یاشار نیکبتده،
قووولارکن جانی چؽخار غۆربتده.
جان یاندیرار بو اؤلکه‌ده کیم اونا؟
حق دانیشسا، بویانار او آل قانا!
ساوالانین اودو، سویو قاینادیر،
باخسان اۆفوق آچیق ماوی آینادیر!
بو یئر یاشیل بیر جنّتدیر ائل اۆچون،
بئله گؤزل اولماز یاپون، هیند-چین.
بو یئر بیر آز اردبیلدن یوخاری،
سرعیندیر، ایستی سولار دیاری.
باهار سونو داغلاریندا اریر قار،
یای آراسی قؽزیل گۆللر آچیلار.
بال آریسی اوندا مکان سالیبدیر،
بال رنگینی کهربادان آلیبدیر.
جنّتلردن سۆرگون اولان گؤزللر
سرعینده هر یای ظۆهور ائدرلر.
بوراخ بایقوش خارابادا بانلاسین،
خالقی دۆشمن سؤیوب-سؤیوب، دانلاسین.
لاکین زامان دییشمزدیر مدارین،
قورومازدیر قؽزیل قانی احرارین.
شاعیر یئنه شعر یازار ائل اۆچون،
قارلار اریر، چایلار اۆچون، سئل اۆچون،
بوز بولودلار گۆنون اؤنون توتامماز،
اؤزگه اویماق یوردوموزو اودامماز.