منو
کندیمیزدن قووولانلار
قاراداغلی پری، اؤزون بیله‌لی،
بیزیم خراب کنده گلین گله‌لی،
بیر گۆن بئله اونون اۆزو گۆلمه‌دی،
تزه گلین نئجه اولور، بیلمه‌دی.
یاپپا یاپیب، چالدی هر گۆن دیوارا،
بیچین بیچدی، بوستان اکدی اربابا.
آجلیق چکدی، کورلوق گؤردو دۆنیادا
سولدو گؤزل یاناقلاری بیر هاوا...
یورولمادان سحر، آخشام ایشله‌دی،
اینک ساغدی، اوغلون، قؽزین بسله‌دی.
چوبانلارلا او دا گئتدی یایلاغا
حئیوانلارین، خانین سۆردو اوتلاغا.
سۆدلو اینک آغا اۆچون بسله‌دی،
بیر گۆن آغا چوبان قؽزی سسله‌دی:
— گؤزل چوبان، آی قؽز، بیر آز گل بری،
سنین نه‌دیر آدین؟
دئدی: — خانپری.
— بو اینکلر کیمینکیدیر، سنیندیر؟
— نه خوشبختم، چوبانیم دا گلیندیر.
یاخشی، اما گؤزل اۆزلو بیر قادین،
بوراخارمی ائوین، ایشین، اؤولادین؟
ایستی گۆنده آیاق‌یالین، باییردا
اوتارارمی حئیوانلاری چاییردا؟
گلین بیر آز دۆشونه‌رک سؤیله‌دی:
— بو سؤزلردن سنین مورادین نه‌دیر؟
بیلمزمیسن بو ائللرده سن آغا،
گؤزل، چیرکین، هامی قولدور خانلارا؟
خان قاشلارین چاتیب، دئدی: — خانپری،
باشقاسینا دئمه بو جۆر سؤزلری...
یؽخار ائوین، اودلار تایان کندخودا،
گئدر مالین، جانین بو یولدا بادا.
بو نه سؤزلر؟ باشا سالیب کیم سنی؟
بو سؤزلرله غملندیردین سن منی.
یقین ارین بو سؤزلری سؤیله‌ییب،
— کندلی قولدور، ارباب قولدور! او دئییب.
اما پری، سنین کیمی بیر گلین
چکرمی هئچ آجین، چؽپلاغین غمین؟
بوراخ ارین، او بیر فعله بابادیر،
بئل باغلاماق بیر فعله‌یه هاوادیر!
اوشاقلاری بوراخ اونا، گل منه،
کبین ساللام باغ-بوستانی من سنه.
زرلی مخمر گئییب گؤزللشرسن،
خانیملار تک «خانلیق»دا ایلشرسن.
سنین کیمی تانری گلین یارادیب،
آنجاق من تک خانلار اۆچون یارادیب.
بیلمز کندلی گؤزل نه‌دیر، چیرکین نه،
باخا بیلمز خان گؤزویله او سنه...
بیلیرسن کی، بو ائللرده من باشام،
زنگین، بؤیوک آغالارلا یولداشام.
واردیر یاشیل باغیم، چوخلو حئیوانیم،
دۆنیالارجا مالیم، مۆلکوم، سامانیم.
باخما بیر آز قوجا گؤزه گلیرم،
او قدر ده یاشلی، قوجا دئییلم.
سن باخ کی، ائل گؤزللری هر بیری
ایستر منی... گۆلدو، دئدی خانپری:
— البت کی، سن وارلی، کارلی آدامسان،
حئیف اولسون بیر آز ساده، عاوامسان.
ائشیدیبسن قؽزیل، گۆموش بو یئرده
مۆشکول آچار، علاج ائدر هر درده.
قؽزیل ایله باغچا، تارلا آلینار،
یاشیل باغدا گؤزل ائولر سالینار.
قؽزیل وئرسن گۆللندیرر سو، باغی،
قؽز-گلینلر سۆسلندیرر یایلاغی.
قؽزیل وئرسن سۆدلو اینک آلارسان،
اوتاغینا ایپک خالچا سالارسان.
لاکین قؽزیل گنجلندیرمز قوجانی،
بیر گنج قادین سئومز قوجا بیر خانی.
ائشیدیبسن بو اؤلکه‌ده، ایراندا،
قیمت یوخدور، حئیوان قدر اینسانا...
قؽزیل، گۆموش تیلسیملی بیر شئیدیر،
قؽزیل وئرسن هر شئی یولونا گئدیر.
لاکین کؤنول قؽزیل ایله آلینماز،
بیر ناموسلو قادین تورا سالینماز.
هئچ بیلمیرم من گؤزلم، یا چیرکین؟
دۆشونورم، یارانمیشام نه اۆچون؟
من اریمی سئویب، اونا گئتمیشم،
دئمک کی، اؤز مورادیما یئتمیشم.
او بیر ایگید، شرافتلی اینساندیر،
چوخ شۆکور کی، نه بیر بگدیر، نه خاندیر.
اوشاقلاری اودور منه وئرن پای،
حیاتیمدا بیری گۆنش، بیری آی.
من اونلاری دۆنیالارا ساتمارام،
بیر کافتارین خاطیرینه آتمارام.
اریم منیم ایشلر چؤلده، زمیده،
کئچیندیرر اوشاقلاری، منی ده...
یۆز مینلرجه اونون کیمی فعله‌لر،
زحمت چکیب، بوغدا اکر، دن دؤیر.
بارلی آغاج اکر، باغدا، بوستاندا،
ایپک قوردو بسلر، بسلر حئیوان دا.
گۆللندیرن اودور، بو کور دۆنیانی،
هر بیر شئیده واردیر اونون بیر پایی.
اودور تیکن ایشیق ائولر، شهرلر،
زنگینلره مخمر ایپک گئیدیرر.
باهارلاردا چیچک آچان باغچالار،
صاندیق-صاندیق توپلادیغین آغچالار،
سنین دئییل، کندلی‌نین مالیدیر،
خانین، بگین دئییل، ائلین مالیدیر...
اینسانلیغی قوران زحمت چکندیر،
یئر ییه‌سی آنجاق یئری اکندیر.
ارباب کیمدیر؟ — بیر پارازیت، بیر زلی
قانلار ایچن، ائولر یؽخان بیر دلی.
خان قاشلارین چاتیب، ائشدی بؽغلارین،
سۆزدو یاشیل چؤلو، داغین آغ قارین.
او سؤزلردن سانکی گلدی اؤزونه،
باخدی حئیران او قادینین اۆزونه.
سؤیله‌مه‌دن بیر سؤز، گئتدی یولونا،
هئچ باخمادان نه ساغینا، سولونا.
آخشام اولدو، دۆشدو یولا گؤلگه‌لر،
ساکیت اولدو داغلار، داشلار، دره‌لر.
اینکلری قاتدی پری اؤنونه،
عادت ائتدی داخماسینا، ائوینه،
گؤردو داخما قارانلیقدیر، ساکیتدیر،
ائو ایچینده سانکی سویوق یئل اسیر،
اوشاقلارین ایکیسی ده یاتیبلار،
باشلارینی بیر-بیرینه چاتیبلار.
گؤردو اری قاییتمامیش زمیدن،
نه بیر ایچیم سو وار ائوده، نه بیر دن.
قاب گؤتوردو گئتسین بولاق باشینا،
اونو گؤردو یولدان کئچن بیر آشنا.
غملی-غملی دئدی گؤرجک پرینی:
— ارباب سالیب بوزوولوغا ارینی.
بو خبردن قلبی بیر آز سؽخیلدی،
بیر اینگه توخوناراق یؽخیلدی.
باشماقلاری چؽخیب، هم ده سؤکولدو،
بستی سؽندی، سویو یئره تؤکولدو.
پاییز بیتدی، سارالمیشدی یارپاقلار،
بوشالیردی یاواش-یاواش یایلاقلار.
چن باسیردی سحر، آخشام داغلاری،
هر گۆن داغین چوخالیردی آغ قاری.
بیر سحر کی، گۆنش داغلاردا یاندی،
کندیمیزدن غملی کاروان یوللاندی.
بیر بوز دوه اۆزرینده بیر ناخوش،
ایکی ائششک، بیری یۆکلو، بیری بوش،
یۆک دئدیگین جؽندیر یورغان، بیر میس جام،
سؽنیق لامپا، ایکی اوشاق... والسّلام...
ائشیتدیم کی، یولدان کئچن قارانقوش،
— بونلار دئدی، کندیمیزدن قووولموش.
بیزیم خراب کنده گلین گله‌لی،
بیر گۆن بئله اونون اۆزو گۆلمه‌دی،
تزه گلین نئجه اولور، بیلمه‌دی.
یاپپا یاپیب، چالدی هر گۆن دیوارا،
بیچین بیچدی، بوستان اکدی اربابا.
آجلیق چکدی، کورلوق گؤردو دۆنیادا
سولدو گؤزل یاناقلاری بیر هاوا...
یورولمادان سحر، آخشام ایشله‌دی،
اینک ساغدی، اوغلون، قؽزین بسله‌دی.
چوبانلارلا او دا گئتدی یایلاغا
حئیوانلارین، خانین سۆردو اوتلاغا.
سۆدلو اینک آغا اۆچون بسله‌دی،
بیر گۆن آغا چوبان قؽزی سسله‌دی:
— گؤزل چوبان، آی قؽز، بیر آز گل بری،
سنین نه‌دیر آدین؟
دئدی: — خانپری.
— بو اینکلر کیمینکیدیر، سنیندیر؟
— نه خوشبختم، چوبانیم دا گلیندیر.
یاخشی، اما گؤزل اۆزلو بیر قادین،
بوراخارمی ائوین، ایشین، اؤولادین؟
ایستی گۆنده آیاق‌یالین، باییردا
اوتارارمی حئیوانلاری چاییردا؟
گلین بیر آز دۆشونه‌رک سؤیله‌دی:
— بو سؤزلردن سنین مورادین نه‌دیر؟
بیلمزمیسن بو ائللرده سن آغا،
گؤزل، چیرکین، هامی قولدور خانلارا؟
خان قاشلارین چاتیب، دئدی: — خانپری،
باشقاسینا دئمه بو جۆر سؤزلری...
یؽخار ائوین، اودلار تایان کندخودا،
گئدر مالین، جانین بو یولدا بادا.
بو نه سؤزلر؟ باشا سالیب کیم سنی؟
بو سؤزلرله غملندیردین سن منی.
یقین ارین بو سؤزلری سؤیله‌ییب،
— کندلی قولدور، ارباب قولدور! او دئییب.
اما پری، سنین کیمی بیر گلین
چکرمی هئچ آجین، چؽپلاغین غمین؟
بوراخ ارین، او بیر فعله بابادیر،
بئل باغلاماق بیر فعله‌یه هاوادیر!
اوشاقلاری بوراخ اونا، گل منه،
کبین ساللام باغ-بوستانی من سنه.
زرلی مخمر گئییب گؤزللشرسن،
خانیملار تک «خانلیق»دا ایلشرسن.
سنین کیمی تانری گلین یارادیب،
آنجاق من تک خانلار اۆچون یارادیب.
بیلمز کندلی گؤزل نه‌دیر، چیرکین نه،
باخا بیلمز خان گؤزویله او سنه...
بیلیرسن کی، بو ائللرده من باشام،
زنگین، بؤیوک آغالارلا یولداشام.
واردیر یاشیل باغیم، چوخلو حئیوانیم،
دۆنیالارجا مالیم، مۆلکوم، سامانیم.
باخما بیر آز قوجا گؤزه گلیرم،
او قدر ده یاشلی، قوجا دئییلم.
سن باخ کی، ائل گؤزللری هر بیری
ایستر منی... گۆلدو، دئدی خانپری:
— البت کی، سن وارلی، کارلی آدامسان،
حئیف اولسون بیر آز ساده، عاوامسان.
ائشیدیبسن قؽزیل، گۆموش بو یئرده
مۆشکول آچار، علاج ائدر هر درده.
قؽزیل ایله باغچا، تارلا آلینار،
یاشیل باغدا گؤزل ائولر سالینار.
قؽزیل وئرسن گۆللندیرر سو، باغی،
قؽز-گلینلر سۆسلندیرر یایلاغی.
قؽزیل وئرسن سۆدلو اینک آلارسان،
اوتاغینا ایپک خالچا سالارسان.
لاکین قؽزیل گنجلندیرمز قوجانی،
بیر گنج قادین سئومز قوجا بیر خانی.
ائشیدیبسن بو اؤلکه‌ده، ایراندا،
قیمت یوخدور، حئیوان قدر اینسانا...
قؽزیل، گۆموش تیلسیملی بیر شئیدیر،
قؽزیل وئرسن هر شئی یولونا گئدیر.
لاکین کؤنول قؽزیل ایله آلینماز،
بیر ناموسلو قادین تورا سالینماز.
هئچ بیلمیرم من گؤزلم، یا چیرکین؟
دۆشونورم، یارانمیشام نه اۆچون؟
من اریمی سئویب، اونا گئتمیشم،
دئمک کی، اؤز مورادیما یئتمیشم.
او بیر ایگید، شرافتلی اینساندیر،
چوخ شۆکور کی، نه بیر بگدیر، نه خاندیر.
اوشاقلاری اودور منه وئرن پای،
حیاتیمدا بیری گۆنش، بیری آی.
من اونلاری دۆنیالارا ساتمارام،
بیر کافتارین خاطیرینه آتمارام.
اریم منیم ایشلر چؤلده، زمیده،
کئچیندیرر اوشاقلاری، منی ده...
یۆز مینلرجه اونون کیمی فعله‌لر،
زحمت چکیب، بوغدا اکر، دن دؤیر.
بارلی آغاج اکر، باغدا، بوستاندا،
ایپک قوردو بسلر، بسلر حئیوان دا.
گۆللندیرن اودور، بو کور دۆنیانی،
هر بیر شئیده واردیر اونون بیر پایی.
اودور تیکن ایشیق ائولر، شهرلر،
زنگینلره مخمر ایپک گئیدیرر.
باهارلاردا چیچک آچان باغچالار،
صاندیق-صاندیق توپلادیغین آغچالار،
سنین دئییل، کندلی‌نین مالیدیر،
خانین، بگین دئییل، ائلین مالیدیر...
اینسانلیغی قوران زحمت چکندیر،
یئر ییه‌سی آنجاق یئری اکندیر.
ارباب کیمدیر؟ — بیر پارازیت، بیر زلی
قانلار ایچن، ائولر یؽخان بیر دلی.
خان قاشلارین چاتیب، ائشدی بؽغلارین،
سۆزدو یاشیل چؤلو، داغین آغ قارین.
او سؤزلردن سانکی گلدی اؤزونه،
باخدی حئیران او قادینین اۆزونه.
سؤیله‌مه‌دن بیر سؤز، گئتدی یولونا،
هئچ باخمادان نه ساغینا، سولونا.
آخشام اولدو، دۆشدو یولا گؤلگه‌لر،
ساکیت اولدو داغلار، داشلار، دره‌لر.
اینکلری قاتدی پری اؤنونه،
عادت ائتدی داخماسینا، ائوینه،
گؤردو داخما قارانلیقدیر، ساکیتدیر،
ائو ایچینده سانکی سویوق یئل اسیر،
اوشاقلارین ایکیسی ده یاتیبلار،
باشلارینی بیر-بیرینه چاتیبلار.
گؤردو اری قاییتمامیش زمیدن،
نه بیر ایچیم سو وار ائوده، نه بیر دن.
قاب گؤتوردو گئتسین بولاق باشینا،
اونو گؤردو یولدان کئچن بیر آشنا.
غملی-غملی دئدی گؤرجک پرینی:
— ارباب سالیب بوزوولوغا ارینی.
بو خبردن قلبی بیر آز سؽخیلدی،
بیر اینگه توخوناراق یؽخیلدی.
باشماقلاری چؽخیب، هم ده سؤکولدو،
بستی سؽندی، سویو یئره تؤکولدو.
پاییز بیتدی، سارالمیشدی یارپاقلار،
بوشالیردی یاواش-یاواش یایلاقلار.
چن باسیردی سحر، آخشام داغلاری،
هر گۆن داغین چوخالیردی آغ قاری.
بیر سحر کی، گۆنش داغلاردا یاندی،
کندیمیزدن غملی کاروان یوللاندی.
بیر بوز دوه اۆزرینده بیر ناخوش،
ایکی ائششک، بیری یۆکلو، بیری بوش،
یۆک دئدیگین جؽندیر یورغان، بیر میس جام،
سؽنیق لامپا، ایکی اوشاق... والسّلام...
ائشیتدیم کی، یولدان کئچن قارانقوش،
— بونلار دئدی، کندیمیزدن قووولموش.