خسته قاسیم

روایتلره گؤره، خسته قاسیم اون‌بیرینجی عصرده تیکمه‌داشدا دۆنیایا گلیب. دوغما کندینده مولّا مکتبینی باشا ووراندان سونرا دؤورونون علم مرکزلریندن اولان اردبیلده شئیخ صفی مدرسه‌سینده تحصیل آلیب، یارادیجیلیغا دا ائله او ایللرده باشلاییب.
"خسته قاسیم"، "بیچاره قاسیم"، "مولّا قاسیم" تخلّوصلری ایله شعرلر یازان آشیقین "خسته" تخلّوصونو گؤتورمه‌سی ایله باغلی دا مۆختلیف فیکیرلر سؤیلنمکده‌دیر. بو فیکیرلر آراسیندا حاق آشیقی‌نین اؤزونو عشق خسته‌سی آدلاندیرماسی گۆمانی دا وار. چۆنکی خسته قاسیم گنج یاشلاریندان تصووف دایره‌سینه داخیل اولموش، عالی حقیقت آختاریشینا چؽخمیشدیر.
خسته قاسیمین یارادیجیلیغی چوخ‌شاخه‌لیلیگی ایله سئچیلیر. او، کلاسیک شعر ژانرلاریندا - غزل، قصیده، مثنوی یازماقلا یاناشی، ایلک دفعه آشیق ادبیاتیندا "دؤشله‌مه" شعر نؤعونون اساسینی قویموش.