ناظمین افاده سی

ناظمین افاده سی

اول زاماندان کی، ائتدی هفت آبا
امّهات ازدواجینی پیدا،
گلدی اوندان وجوده چوخ فرزند.
بعضی بی عقل و بعضی دانشمند.
من داخی بیر یگانه فرزندم،
دئیلم ناخلف، خردمندم.
ایکی یوز اللی بیرده بعد هزار،
عصر سلطان محمد قاجار،
رومه عبدالمجید ایدی سلطان،
اولدی دارالولادتیم شیروان.
هانسی شیروان، او گلستان قدیم –
کوندا* شیروان شهی لر اولدی مقیم.
نه شماخی کی، اوندا عزالدین
نظمدن ظاهر ائتدی سحر مبین.
مسقتور رأس پاک خاقانی،
هنرین ذوالفقار برانی.
نه شماخی کی، اوندا صبح و مسا
وئردی رخسار شعر بدر ضیا،
نه شماخی کی، اوندا طبع باهار
ائتدی یوز مین باهارلر اظهار.
قیلدی روسیه چون اونی تسخیر،
اولدی رونقده ثانی کشمیر.
اولموش ایکن صفاده رشک جنان،
تاپدی عین الکمال دن نقصان.
ائتدی شیروانی پایمال ملال،
رجفت الارض و صدمۀ زلزال.
خلق شیروان اولوب پراکنده،
هر بیری بیر غریبه مسکنده.
داغیلیب، شهری قویدولار برباد،
ائتدی لر بادکوبه نی آباد.
قالدی بیر پاره بی سر و سامان –
کی، یوخویدو فراره تاب و توان.
امپراطور روس والاشأن
اهل شیروانه قیلدی چوخ احسان.
قیلدی چوخ خانه خلق ایچون تعمیر،
لیک تقدیره اولمادی تدبیر.
اهل شیروان هنوز ائدل لر حساب
کورۀ ارضی قطرۀ سیماب.
مدت عمرده من دلگیر
نئچه یول خانه ائتمیشم تعمیر.
ائیله‌ییب آخرت ائوین برباد،
ائیله‌دیم خانمانیمی آباد.
وضع حمل ائتدی چون منی مادر،
پدریم دار خلده ائتدی سفر.
آدیمی قویدولار چو سیّد عظیم،
دوشدی بحر غمه بو دُرّ یتم.
اولدوم اول گون کی، چارده ساله،
دوشمه‌دیم فکر دولت و ماله.
ائیله‌دیم عارفانه کسب علوم،
گاه بغداد مسکنیم، گاه روم،
ائیله‌دیم مصر و شامده مأوا،
گاه یئریم یثرب اولدی، گاه بطحاء.
اوخودوم نحو و صرف و فقه و اصول،
حکمت و هیئت ائیله‌دیم محصول.
تا کی مستجم علوم اولدیم،
نظر اهل عصره شوم اولدیم.
اولمادی چونکی منده مال و منال،
منه اؤز علمیم اولدی وزر و وبال.
ائیله‌دیم تا کی هر بساطه گذر،
منی گؤردوکده خلق سؤیله‌دی لر:
بودو گلدی صفاحتین کانی،
حاجی سیّد عظیم شیروانی!
کورۀ ارضی فرض ائدر سیار،
زلزله باعثین بیلیبدی بخار.
سؤیله ییر شمس قطب عالم دیر،
فلک نهم ارش اعظم دیر.
بیر گؤرون کی، اولوبدو بو جاهل
انقلاب عناصره قایل.
سؤیله ییر گاه سو هوایه دؤنر،
گاه هوا سو اولوب سمادن ائنر.
آب اولور آتش و هم آتش آب،
“انه هازل مقاله شیعون اوجاب”**
الله، الله، بو کفر و طغیاندیر!
دئمک اولماز کی، بو مسلمان دیر!
ای سفیه و دبنگ و ناهموار،
بو خیالیندان ائیله استغفار!
بونو تلقین ائدیب سنه شیطان،
شرع پاک محمدی دن اوتان.
حکما قؤولونون ندیر ثمری؟
قالماسین فلسفی لرین اثری!
وار جاهاندا گؤزه ل حکایت لر،
نئچه مین نازنین روایت لر.
نظم قیل “قصّۀ گل اندام”ی،
ائیله معلوم عشق بهرامی.
کرمین اصلی ایله یاز وصلین،
کشف قیل اصلی خانیمین اصلین.
دئ “کوراوغلو”، جاهانی جانه گتیر،
قیراتین وصفینی بیانه گتیر.
سؤیله نقل غریبدن هردم –
کی، اونون یاری ایدی شاه سنم.
ائشیدن لر کلامین اولسون شاد،
سؤیله سین لر کی، مرحبا، استاد!
قالا عالمده یادگار سؤزون،
اولا سوقات هر دیار سؤزون.
نه گرک دیر حکایت خلقت،
نه گرک دیر بیزه او کیفیت؟
بو نه سؤزدور کی، خلق کون و فساد
نه قرارایله اولدیلار ایجاد؟!
نه گرک دیر فضیلت اظهاری،
حق تعالی بیلیر بو اسراری.
اولماییب دیر اگر سؤزون کوتاه،
باشلا نقل کوراوغلو، بسم الله!
——————————-
* کی اوندا
**بو سؤز تعجب لو بیر شئیدیر.