منو
مکر زنان
مکر زنان
وار ایدی بیر مصنف عادل،
علم دریاسی، مرشد کامل.
سؤیلر ایدی همیشه اول دانا:
ناقص العقل دیر گروه نسا.
عورته اعتبار ائتمز ایدی،
هر نه عورت دئسیدی، بیتمز ایدی.
جمع قیلمیشدی بیر کتاب روان،
آدینی قویموش ایدی “مکر زنان”.
بیر نئچه وقت گزدی دنیانی،
ائیله‌دی جمع مکر نسوانی.
سفر آخرینده اول هوشیار
ائیله‌دی بیر قبیله ایچره گذار.
چیخدی ناگه قاباغه بیر عورت،
قیلدی مهمانه لایقی حرمت.
دوشوروب راحت ائتدی مهمانین،
قیلدی آسوده فاضلین جانین.
گؤردو کیم، اول جمیلۀ دوران،
او اوزو گول، او سرو غنچه دهان،
بیلیر آداب و رسم مهمانی،
میزبانلیقدا یوخدو نقصانی.
دئدی فاضل اونا کی، ای عورت،
بو قدر ائیله دین منه حرمت،
سن بو مهمان نوازلیق کارین
کیمدن اؤیرنمیسن، قیل اظهارین.
دئدی:– پیغمبر مکرمدن،
خلف بی قرین آدمدن.
مصطفی، اول رسول پاک سرشت
دئدی:– مهمان دیر دلیل بهشت.
کیم کی، مهمانه ائیله سه اکرام،
او منیمله ائدر بهشته خرام.
داخی بیل کیم، بو سؤز محقق دیر،
مرد مهمان هدیۀ حق دیر.
داخی تقریر ائدیب کی، اهل سیر
هر کس اؤز روزی سین تناول ائدر.
بیر ائوه گلسه بیر قوناق اگر،
بیل اونون روزی سی قاباقجا گلر.
چون ائشیتدی بو سؤزلری فاضل
گؤردو عقلین او عورتین کامل.
او گئجه فاضل بلند جناب
آچیب، آهسته دن اوخوردو کتاب.
سوردو عورت کی، بو کتاب ندیر،
چوخ باخرسان، بو، ای جناب، ندیر؟
باخدی فاضل او عورته، گلدو،
دئدی:– بو بیر کتاب مشکلدو.
مجمع حیلۀ نسا دیر بو،
ائتمیشم جمع، ای بهشتی رو.
بیلدی کیم، جمع ائدیبدی مکر زنان،
اولدی خندان او سرو غنچه دهان.
دئدی کیم، ای مصنف عاقل،
سن عجب امره اولموسان شاغل.
سنی من ائیله‌دیم او شخصه مثال –
کی، گئدیب حاضر ائتدی بیر غربال،
گلیب اؤلچردی آب دریانی،
آچماییب کیمسه بو معمانی.
عهده سیندن بو امرین، ای دانا،
گلمه‌ییب کیمسه تا کی وار دنیا.
بیر قدر سو توتوم، گؤتوردون سن،
سو گؤرک اکسیلیر او دریادن؟
هاردا کیم، ظاهر اولسا مکر زنان،
اوردا عاجزدو مکردن شیطان.
مکر نسوانده خدای علیم
بویوروب:– “اِنّ کِیدِکُنَّ عظیم”.
چکمه زحمت داخی بو حالت ایچون،
عمروی صرف ائله عبادت ایچون.
مکر نسوانه یوخدو حد و حصار،
بو خیالیندان ائیله استغفار.
چون بو تقریری ائتدی فاضل گوش
قالدی مبهوت سؤزدن، اولدی خموش.
خوابدن اولدی صبح چون بیدار،
گلدی اول نازنین گلرخسار،
ائتدی مهمانینه نوازش لر،
دئدی:– ای فاضل حمید سیر!
ایستییرسن کی، حیلۀ زندن
سنه بیر قدر ا ائیله ییم روشن؟
ائده سن تا یقین کی، مکر زنان
بحردیر، لیک بحر بی پایان.
ائده سن بو کتابوی درهم،
اؤزوی سانما فاضل اعلم.
دئدی:– ای نازنین گلرخسار،
بیلدیگین مکری دور ائیله اظهار.
دوردو ناگه ایاغه اول عورت،
اؤزونه گئتدی ائیله‌دی زینت.
ائیله‌دی زلف عنبرین شانه،
کیم کی، گؤرسه، اولوردو دیوانه.
گؤزونه سورمه چکدی تا اول ماه،
فاضلین روزگارین ائتدی سیاه.
اولدی پیرایه دن لطافتی چوخ،
ایری قاشی کمان و کپریگی اوخ.
گیئدی اول شوخ جامۀ الوان،
قیلدی طاوس مست تک جولان.
فاضله گلدی وئردی تا کی سلام،
خالینی قیلدی دانه، زلفونی دام.
قیلدی ناز و کرشمه، غنج و دلال،
اولدی طوطی کیمی فصیح مقال.
لبی نین دوره گتدی تا جامین،
فاضلین آلدی صبر و آرامین.
دئدی فاضل کی، ای بت زیبا،
سنه قربان اولوم من شیدا!
حورسن، یا ملک و یا کی پری؟
بو لطافتیده گؤرمه‌دیم بشری.
اولا جانیم نگاهینا قربان،
ایکی چشم سیاهینا قربان!
بو نه چشم خماردیر، نه نگاه؟
“وحده لا شریک الا الله ”*.
ای وصالین بهشت، هجرین نار،
“وقنا ربنا عذاب النار”**.
گؤردو عورت کی، شیخ علامه
زلفونو گؤرجه یین دوشوب دامه،
دئدی:– ای فاضل نیکو منظر،
بو نه سؤزدور، نه اوز وئریبدی مگر؟
سن کیمی شخص عاقل و دانا
اؤزونی ائیله مز عبث رسوا.
سن کیمی صاحب کتاب اولان –
کی، یازار هر زاماندا مکر زنان
صبر ائدر، بؤیله بیقرار اولماز،
عورته چونکی اعتبار اولماز.
دئدی:– ای دلبر، ای فرشته عذار،
داخی یوخ منده تاب و صبر و قرار.
گئتدی صبریم، داخی قراریم یوخ،
عاشقم، عاشق، اختیاریم یوخ!
بو گئجه فکرین ائیله، ای دلدار،
صبحه دک گؤزه لریم قالیب بیدار.
چاره قیل، گئتدی اختیار الدن،
گئتدی بو زار و بیقرار الدن!
دوروبان، فاضلی او گلرخسار
چکدی خلوت اوتاغه، توتدی قرار.
فاضله ائیلرایدی عشوه و ناز،
ناگهان ائیله‌دی کنیز آواز،
دئدی:– ای خانیم، ای فرشته لقا!
اول خبردار کیم، گلیر آغا.
اضطراب ایله دوردی اول دلبر،
هر لباسین چیخاردی چاپیک تر.
اؤزونی چکدی بیر کناره او دم،
گؤردو بو حالی فاضل اکرم،
دئدی:– ای نازنین، ندیر بئله حال؟
کولموسان*** بئیله مضطرب احوال؟
دئدی:– اوچ گوندو کی، اریم، ای یار،
گئدیبن ائیله‌میشدی میل شکار.
سؤیله ییر کیم، کنیز، گلدی جاوان،
بیزی بیر یئرده گؤرسه، وئرمز آمان.
تؤکه جک دیر یقین کی، قانیمیزی،
داغیدار ایندی خانمانیمیزی.
بیلدی چون حالی فاضل دوران،
اولوبان برگ بید تک لرزان.
خوف دن چیخدی عشقی باشیندن،
دئدی:– بیر چاره، نئیلییم بس من؟
دئدی:– صاندوقه اولگیلن داخل،
تا گؤروم نئیلیرم من، ای عاقل!
گیردی صندوقه فاضل دانا،
ائیله‌دی قفل دلبر زیبا.
شوهرین دوردی، ائتدی استقبال،
بیر بیرین گؤرجک اولدیلار خوشحال.
ایله شیب اولدی هم کیشی راحت،
ائتدی صندوقه تکیه هم عورت.
ائتدی لر نوع نوع صحبت لر،
عیشوه لر، نازلار، زرافت لر.
تا کی صندوقی اول پری رخسار
ترپدیب، ذکرائیله‌ییب اشعار؛
ای یازان کئید، شیخ علامه،
دوشموسن مکرایله عجب دامه.
دئدی شوهر:– نه سؤزدور، ای عورت،.
گؤرورم سنده چوخ عجب حالت؟
دئدی:– دون گئجه بیر غریب جوان
گلیبن ناگهان منه مهمان،
اول کی، مقدور ایدی ائویمده طعام،
ائیله‌دیم اول غریب ایچون انجام.
صاحب العلم، مرد فاضل ایدی،
یوخ ایدی نقصی، شخص کامل ایدی.
بیرده گؤردوم کی، بیر کتابه باخور،
بئله آهسته دن اونی اوخویور.
دئدیم:– ای شیخ، بو کتاب ندیر؟
ائتمیسن بؤیله ترک خواب ندیر؟
دئدی:– بو بیر کتاب دیر زیبا،
بونو من ائتمیشم اؤزوم انشاء.
ائتمیشم جمع حیلۀ نسوان،
بو کتابین دیر آدی “مکر زنان”.
ائله کی، بو کلامی ائتدیم گوش،
دوغروسو، غیرتیم گتیردی جوش.
دئدیم:– ای شیخ، حیلۀ نسوان
بحردیر، لیک بحر بی پایان.
قصه لردیر بو نقل طول دراز،
یازاسان گر یوز ایل، تمام اولماز.
گلمه سن عهده سیندن اول کارین،
چکمه سین رنج چشم بیدارین.
منه ائتدی تبسّم اول دانا،
منی اینجیتدی دوغروسو بو ادا.
دئدیم:– ایسترمیسن، ایا فاضل،
سنه بیر مکر ائدیم من جاهل؟
گؤره سن تا کی مکر نسوانی،
بیله سن هیچ یوخدو پایانی؟
اؤزومه دوردوم ائیله‌دیم زیور،
روبرو گلدیم اوتدوم، ای شوهر،
منی گؤرجک بو حسنو طلعتله،
بو نزاکتله، بو وجاهتله،
گئتدی آرام و اختیاری اونون،
قالمادی صبرایله قراری اونون.
ائیله‌دیم خلوتین سرانجامین،
مندن ایستردی تا آلا کامین.
مندن ائیلردی کؤنلونو خرم،
سن گلیب عیشین ائیله دین درهم.
ته صندوقدن او دانشور
ائشیدیردی بو سؤزلری یکسر.
خوف دن قاچدی رنگ رخساری،
لیک چیخمیردی ناله و زاری.
دئدی شوهر:– بولار زرافت دیر.
دئدی:– نه، تاج سر، صداقت دیر!
بیلمرم گفتگوی بهتان من –
کی، یالانچی خدایه دیر دشمن.
من سنه هیچ بیر یالان دئمیشم؟
یا سنه بیر زرافت ائیله‌میشم؟
دئدی:– بس هاردا دیر او بدبنیان –
کی، ائدیم قانینه اونی غلطان؟
هاردا دیر، سؤیله، اول نمک بحرام –
کی، ائویمده گلیب یئیبدی طعام،
قصد ائدیب دیر منیم بس عورتیمه،
نئجه دیمز بو امر غیرتیمه؟
من اونی اؤلدورم گرک الان!
اؤزگه ائوده هم اولسا بیر مهمان،
میزبانه خیانت ائیله‌مه سین،
هیچ کس بؤیله جرات ائیله‌مه سین.
غیظ (خشم) ایله توتدی چکدی شمشیرین،
سانکی بیر شیر قیردی زنجیرین.
دئدی عورت کی، صبر ائله، ای یار،
گئتمه‌ییب دیر اوزاغا اول ادبار.
سن گلن وقت چاشدی اول فاضل،
اونو صندوقه ائتمیشم داخل.
وئردی عورت کلیدی کیم، الان
آچیبان ائیله قانینا غلطان.
فاضلین قورخدان قاچیب قانی،
بلکه بئش یول باتیردی تومانی،
اتفاقاً کیشیله اول عورت
چکمیش ایدی جیناق بیر مدت.
نه بو غالب اولوردو، نه شوهر،
اونا وئردی کلیدی چون دلبر
دئدی:– “یادیمدا” ائیله دین نسیان،
سنه من قالیب اولموشام الان!
اری نین یادینا کی، دوشدی جیناق،
آتدی الدن کلیدی اول سارساق.
دئدی:– حقا کی، چوخدو مکر زنان،
سنه شاگرد اولا گرک شیطان!
غافل ایدی داخی کی، اول مضطر –
کی، بو مکرینده واردی مکر دیگر.
دئدی کی، ای محیل (حیله گر)ۀ دوران،
منی یاخشی آپارمیسان الان!
دئدیگین سؤزلره ایناندیم من،
سهویمی گؤر کی، دوغرو ساندیم من.
۶۶
ائیله بیلدی جیناق ایچون عورت
ائیله‌ییب دیر بو نوع ایله صحبت.
دئدی:– بس دور، گتیر شراب و طعام،
اکل ائدک، تا یاتاق، کئچیر آخشام.
ماحضر (طعام قلیل بی تکلف) ائتدی حاضر اول دلبر،
یئدی لر، یاتدیلار، چون اولدی سحر،
شوهری اولدی عازم حمام،
آچدی صندوقی، وئردی شیخه سلام.
دئدی کیم، دور ایاغه، ای فاضل،
اؤزوی سانما مرشد کامل!
دئمه هرگز کیم، ای حکیم زامان،
ناقص العقل دیر گروه زنان!
داخی گئت، قیل کتابوی درهم،
قویما بو وادی بلایه قدم.
سن کیمی شیخ و مرشد و کامل
اؤزونی دامه سالدین، ای فاضل.
گوش ائدیردین کی، ماجرانی تمام،
اریمه بیر بیر ائیله‌دیم اعلام.
غیرتیندن ایتیردی تدبیرین،
قتلینه چکدی تا کی شمشیرین.
اونو اوّل نئجه ایناندیردیم،
سورادان باشینی دولاندیردیم.
سنی گتدیم اؤلوم آیاغینا تا،
یئنه وئردیم دؤنوب نجات سانا.
عورتین غیری کسله اولسا ایشی،
ساخلایا بیلمز آنی هیچ کیشی.
هر نه کی ایسته سه ائدر عورت،
ساخلاماق اولماز، ای فلک رفعت.
ایندی گئت، ترک ائله بو سودانی،
داخی جمع ائتمه مکر نسوانی.
بیزه شیطان دئیل بو ایشده حریف
گئید شیطانی حق بویوردو ضعیف.
ایندی دور گئت، داخی سلامت ایله،
عمروی صرف قیل عبادت ایله.
ائله کی، گئتدی فاضل اکرم،
نه کی یازمشدی، چکدی اوسته قلم.
———————————————-
* الله تک دیر، اوندان باشقا الله یوخدور.
** ای الله، بیزی اودون [جهنمین] عذابیندان ساخلا.
*** کی اولموسان